Placówka oświatowa Eduwersum

HR Detektyw #49 – monitoring nowości i zmian

Najświeższe informacje ze świata prawa pracy, wynagrodzeń i zasiłków - nowości w orzecznictwie, nowości w interpretacjach i stanowiskach resortowych. Zapraszamy na kolejne wydanie serii "HR Detektywi".

Autor publikacji:
Monika Smulewicz HR na Szpilkach

Założycielka HR na Szpilkach i Eduwersum

Data publikacji:
29 grudnia 2021

HR detektywa możesz również odsłuchać w formie podcastu.

W formacie wideo, zapraszam na mój kanał na YouTube.

#News 1 ▪️ Nadal funkcjonujące rozwiązania wspierające z pakietów tzw. „tarcz antykryzysowych”

Przez cały czas funkcjonowały przepisy wprowadzone jeszcze w roku 2020, które miały na celu wsparcie pracodawców i pracowników w przetrwaniu trudnego czasu pandemii, obrony biznesu i miejsc pracy. Wśród nich były

  • dofinansowanie wynagrodzeń,
  • postojowe,
  • dodatkowy zasiłek opiekuńczy,
  • zwolnienia z ZUS,
  • bon turystyczny,
  • wizy dla cudzoziemców zamierzających pracować w Polsce w charakterze lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego,
  • kontrole Inspekcji Pracy i pracodawców wobec pracowników pracujących w trybie home office,
  • jednorazowe odszkodowania z ZUS-u dla zatrudnionych, którzy doznają stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w związku z wykonywaną pracą, uwzględniające zapadnięcie na COVID-19,

W związku z pojawianiem się w 2021 szczepionki przeciwko koronawirusowi, wprowadzone zostały regulacje dające pracodawcom możliwości zorganizowania punktów szczepień w zakładach pracy.

#News 2 ▪️ Konieczność zgłaszania umów o dzieło

Od 1 stycznia 2021 roku zaczęły obowiązywać przepisy obligujące płatników składek do zgłaszania do ZUS wszystkich umów o dzieło w ciągu 7 dni (poprzez platformę PUE ZUS, formularz RUD).

Przepisy te dotyczą także osób fizycznych zawierających z wykonawcą dzieła umowę, bez względu na to, czy są zarejestrowane w ZUS jako płatnicy składek czy też nie.

Zgłaszanie umów nie obejmuje kilku przypadków:

  • gdy zleceniodawca zawiera umowę o dzieło z własnym pracownikiem,
  • kiedy prace w ramach umowy o dzieło będą realizowane na rzecz własnego pracodawcy, choć umowa została zawarta z innym podmiotem,
  • umowa o dzieło zostanie zawarta z osobą prowadzącą działalność gospodarczą i dotyczy wykonania przez nią usług, które wchodzą w zakres prowadzonej przez nią działalności,
  • zleceniodawca jest podmiotem lub jednostką organizacyjną nie będącym płatnikiem składek (np. stowarzyszenie, fundacja).

#News 3 ▪️ Konieczność posługiwania się kodami zawodów

Od 16 maja 2021 r. w formularzach ZUS ZUA i ZUS ZZA jest wymagane wypełnienie pola „kod zawodu”.

Kody są określone przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2018 r. poz. 227).

Wyszukiwarka zawodów i kodów znajduje się na stronie https://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/

#News 4 ▪️ Doprecyzowanie przepisów o zwrocie nienależnych świadczeń

Od 18 września zaczęły obowiązywać znowelizowane w czerwcu 2021 r. przepisy dotyczące ubezpieczeń społecznych i chorobowych.

Przepisy ułatwiają życie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Teraz ZUS może żądać – bez uprzedniego pouczenia – zwrotu nienależnego świadczenia za okres, w którym ubezpieczony podczas zwolnienia od pracy wykonywał pracę zarobkową albo wykorzystywał zwolnienie niezgodnie z przeznaczeniem.

W przepisach uściślono, że nienależne świadczenia z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego dotyczą okresu ich pobierania, kiedy zostało stwierdzone, że „świadczeniobiorca wykonywał w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystywał zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia”.

Doprecyzowano odpowiedzialność i rolę płatnika składek. Przepis mówi:

„jeżeli wypłacenie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami (…) obciąża odpowiednio płatnika składek lub inny podmiot, za cały okres, za który nienależne świadczenia zostały wypłacone.”

#News 5 ▪️ Rozszerzenie listy osób podlegających dobrowolnym ubezpieczeniom chorobowym

Od 18 września 2021 r. powiększono krąg osób podlegających dobrowolnym ubezpieczeniom chorobowym. Do listy tej dołączono: osoby fizyczne współpracujące z przedsiębiorcami korzystającymi z tzw. ulgi na start (art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162).

Obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu podlegają też wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o. oraz spółki jawnej, partnerskiej i komandytowej.

Moment powstania obowiązku to data wpisania spółki do Krajowego Rejestru Sądowego albo nabycia udziałów.

#News 6 ▪️ Przedawnienia i odsetki

Od 18 września obowiązują też nowe terminy przedawnienia. Przepisy na okres „przejściowy” do 1 stycznia 2022 r.

  • Za początek biegu tego terminu przyjmuje się dzień następujący po dacie uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego (dotyczy firm, które ogłosiły upadłość przed początkiem biegu terminu przedawnienia).
  • Zawieszenie biegu terminu liczone będzie od dnia wszczęcia przez ZUS postępowania w sprawie wydania decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek lub obowiązek opłacania składek na te ubezpieczenia do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna.
  • Jeśli firma jest objęta restrukturyzacją, należności z tytułu składek, o których mowa w art. 160 ustawy z 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, do dnia zapłaty ostatniej raty (w przypadku rozłożenia należności) lub do dnia zapłaty w przypadku odroczenia terminu płatności, bieg terminu przedawnienia nie rozpocznie się, a rozpoczęty ulegnie zawieszeniu od początkowej daty objęcia firmy restrukturyzacją.

Od 1 stycznia 2022 r. zawieszenie biegu terminu przedawnienia będzie liczone od 1. dnia miesiąca, w którym ZUS zaczął dokonywać potrąceń ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych lub nastąpiły czynności mające na celu ściągniecie należności składkowych, po zawiadomieniu dłużnika, aż do ostatniego dnia miesiąca, w którym czynności te ustały, ewentualnie do zakończenia postępowania egzekucyjnego.

Od 18 września 2021 r. odsetki za zwłokę nie będą naliczane, jeśli ich wysokość nie przekracza 1% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Od18 września 2021 r. do końca roku odsetki za zwłokę nie będą naliczane, jeśli ich wysokość nie przekroczy 28 zł. Od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. odsetki za zwłokę nie będą naliczane, jeśli ich wysokość nie przekroczy 30,10 zł.

W świetle znowelizowanych przepisów ZUS ma obowiązek zawiadomić płatnika składek o kwocie składek nieopłaconych w terminie (z przyczyn leżących po stronie Zakładu), a także poinformuje o obowiązku ich opłacenia bez odsetek za zwłokę w terminie 14 dni, począwszy od daty otrzymania zawiadomienia. Jeśli płatnik nie dochowa tego terminu, odsetki za zwłokę będą naliczane za okres od dnia, w którym składki stały się wymagalne, do dnia ich opłacenia.

#News 7 ▪️ Zmiany w zasiłkach wypadkowych

Wprowadzone 18 września 2021 r zmiany w zasiłkach wypadkowych dotyczą kilku kwestii.

Postanowiono, że decydować będzie rodzaj działalności wpisanej do CEIDG, jeśli podmiot prowadzący działalność gospodarczą ma wypisanych w PKD więcej rodzajów prowadzonej działalności.

Obowiązuje brak sukcesji wysokości stopy procentowej składki wypadkowej.

Dla podmiotu rozpoczynającego działalność stopa procentowa składki wypadkowej jest ustalana zaliczkowo, jeśli przed upływem terminu opłacania składek płatnik składek nie zostanie ujęty w rejestrze REGON wraz z informacją o rodzaju działalności według PKD. Po ujęciu w rejestrze REGON informacji o rodzaju działalności według PKD płatnik składek jest obowiązany od początku roku składkowego skorygować stopę procentową składki do wysokości stopy procentowej określonej dla grupy działalności, do której jest zaklasyfikowany.”

Ponadto ZUS zyskał możliwość zlecenia kontroli w przypadkach, gdy płatnicy składek korygują informację w zakresie liczby zatrudnionych w warunkach zagrożenia. Kontrolę przeprowadzi okręgowy inspektor pracy.

#News 8 ▪️ Rozszerzone uprawnienia ZUS w zakresie kontroli zwolnień lekarskich

Od 5 października 2021 r. ZUS zyskał prawo do kierowania osoby przebywającej na zwolnieniu lekarskim na badanie do lekarza orzecznika lub konsultanta.

ZUS może wysłać do ubezpieczonego zawiadomienie o terminie badania na adres email (jeżeli adres do doręczeń elektronicznych jest wpisany do bazy adresów elektronicznych), jak również na jego profil PUE. Zakład także skorzystać z publicznej usługi hybrydowej (elektroniczna przesyłka z podmiotu publicznego wydrukowana, zakopertowana i przekazana przez Pocztę w sposób tradycyjny do odbiorcy, który nie ma możliwości odebrać jej w formie elektronicznej, traktowana jako list polecony). A także wysłać zawiadomienie w sposób tradycyjny. O wyznaczonym terminie wizyty lekarskiej może poinformować też pracownik ZUS-u lub inna upoważniona osoba albo pracodawca.

Nowe uprawnienia umożliwiają urzędnikom ZUS skuteczną walkę z przypadkami wyłudzeń, kiedy ten sam ubezpieczony (zatrudniony w dwóch zakładach pracy), przebywając na zwolnieniu lekarskim w jednej organizacji choruje, a równocześnie w pracuje w drugiej.

Od 1 stycznia 2022 r. ZUS będzie mógł to zweryfikować, ponieważ nabędzie prawo do pozyskiwania od płatników składek oraz od samych ubezpieczonych informacji niezbędnych do ustalenia prawa do zasiłków.

Do tej pory nie było podstawy prawnej do udostępnienia danych przez ubezpieczonych czy płatników składek. Zatem mogli oni po prostu odmówić przekazywania takich informacji, czy dokumentów ZUS-owi.

A jakie przepisy wprowadzone w tym roku zaczną obowiązywać w 2022?

#News 9 ▪️Wprowadzenie dyrektywy o sygnalistach

Zgodnie z wymogiem Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady U 2019/1937 (z 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii) Polska została zobligowana do zaimplementowania tych przepisów do krajowej legislacji.

Nakłada ona na pracodawców obowiązek ustanowienia wewnętrznych procedur zgłaszania naruszeń (ich ewidencjonowania i podejmowania działań następczych) w sposób anonimowy i bezpieczny oraz chroniący sygnalistów.

Sygnalistą jest każda osoba zgłaszająca lub ujawniająca publicznie informacje na temat naruszeń, które uzyskała w związku z wykonywaną przez siebie pracą (bez względu na to, czy pracuje w sektorze publicznym czy prywatnym). Sygnalistą może być nawet stażysta lub wolontariusz, a także osoby pomagające mu w dokonaniu zgłoszenia.

Unijna dyrektywa przyznaje sygnalistom oraz osobom, które udzielają im wsparcia (np. członkowie rodziny, współpracownicy) prawo do ochrony, takie jak:

  • zakaz ujawniania tożsamości oraz innych informacji pozwalających pośrednio lub bezpośrednio na ich identyfikację bez wyraźniej ich zgody ;
  • nakaz wdrożenia regulacji przeciwdziałającym odwetowi w ramach stosunku pracy (np. zakaz zwolnienia z pracy lub zakaz wcześniejszego rozwiązania umowy);
  • konieczność zadośćuczynienia utracie dochodu wskutek dokonania zgłoszenia.

Zgodnie z wymogami UE przepisy powinny zostać wdrożone do 17 grudnia br. W praktyce jednak państwa członkowskie mają możliwość skorzystać z czasu przejściowego na ich wdrożenie, co zapewne zastosuje Polska. Na razie przepisy, po konsultacjach społecznych są w uzgodnieniach międzyresortowych. Zapewne pierwotny projekt zostanie zmieniony. Pracodawcy i organizacje postulowały sporo zmian.

Serdecznie zapraszamy!

Autor publikacji:
Monika Smulewicz HR na Szpilkach

Założycielka HR na Szpilkach i Eduwersum

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 12.03.2024
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego

  • Start: 12.03.2024
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego

  • Start: 12.03.2024
  • 5 miesięcy / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 14.05.2024
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego

  • Start: 14.05.2024
  • 5 miesięcy / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego

  • Start: 14.05.2024
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Kalkulacji Wynagrodzeńdla wymagających

  • Start: 6.11.2024
  • 3 miesiące
4000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Master Certyfikowany kurs kierownika działu kadr i płac

  • Start: 12.06.2024
  • 6 miesięcy
8000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Inspektora Ochrony Danych

  • Start: 26.09.2024
  • 4 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Prawa Pracy dla wymagających

  • Start: 12.06.2024
  • 3 miesiące
3500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Zatrudniania Cudzoziemców

  • Start: 8.04.2024
  • 3 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia HRCertyfikowany kurs specjalisty ds. zarządzania zasobami ludzkimi

  • Start: 5.06.2024
  • 6 miesięcy
4200 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź
Newsletter

Zostawienie adresu email jest równoznaczne ze zgodą na otrzymywanie ode mnie wiadomości i z akceptacją naszej Polityki Prywatności.

Polityka prywatności
Dziękujemy!

Nasze ostatnie wpisy na blogu

Zobacz kursy, szkolenia i programy rozwoju zawodowego organizowane przez Eduwersum

Eduwersum Collegium Rozwoju HR (dawniej: Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego i Zarządzania Zasobami Ludzkimi) - lider na rynku nowoczesnych szkoleń online z dziedziny tzw. twardego i miękkiego HR

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 12.03.2024
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego

  • Start: 12.03.2024
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego

  • Start: 12.03.2024
  • 5 miesięcy / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 14.05.2024
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego

  • Start: 14.05.2024
  • 5 miesięcy / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego

  • Start: 14.05.2024
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Kalkulacji Wynagrodzeńdla wymagających

  • Start: 6.11.2024
  • 3 miesiące
4000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Master Certyfikowany kurs kierownika działu kadr i płac

  • Start: 12.06.2024
  • 6 miesięcy
8000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Inspektora Ochrony Danych

  • Start: 26.09.2024
  • 4 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Prawa Pracy dla wymagających

  • Start: 12.06.2024
  • 3 miesiące
3500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Zatrudniania Cudzoziemców

  • Start: 8.04.2024
  • 3 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia HRCertyfikowany kurs specjalisty ds. zarządzania zasobami ludzkimi

  • Start: 5.06.2024
  • 6 miesięcy
4200 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

To nowoczesny projekt edukacyjny, oferujący specjalistyczną wiedzę i doświadczenie z obszaru prawa pracy, kalkulacji wynagrodzeń oraz zarządzania procesami kadrowo-płacowymi i HR w dynamicznie rozwijających się przedsiębiorstwach.

  • Certyfikowane szkolenia online i stacjonarne
  • Programy rozwoju zawodowego dla początkujących, specjalistów i menedżerów
  • Zaświadczenia MEiN (Eduwersum jest placówką oświatową)
  • Wysokie standardy potwierdzone ISO 9001

Metoda kształcenia oparta jest o praktykę i własne doświadczenie Uczestników. Wierzymy, że tylko uczenie się przez doświadczenie daje gwarancję zdobycia wiedzy.