Nieuczciwe wykorzystanie czasu pracy. Ingerencja w sferę prywatności pracownika /część II/
20 września 2022
Jesteś tu: HR na szpilkach → Nieuczciwe wykorzystanie czasu pracy. Ingerencja w sferę prywatności pracownika /część II/
W pierwszej części artykułu o nieuczciwym wykorzystaniu czasu pracy odpowiedziałam na pytanie czy praca jednocześnie dla kilku pracodawców jest legalna oraz czy pracodawcy posiadają instrumenty, by bronić się przed tego typu praktykami. W niniejszej publikacji zapraszam do zapoznania się z komentarzem pana mecenasa Przemysława Zegarka. Dowiesz się co może zrobić pracodawca podejrzewający, że pracownik wykorzystuje czas pracy do załatwienia prywatnych spraw.
Jakie możliwości prawne ma pracodawca w stosunku do pracownika, jeśli otrzymał informację, że pracownik ten w trakcie swojej pracy wykonuje tzw. “prywatę”?
Zacznijmy od tego, że to pytanie może mieć wiele różnych odpowiedzi w zależności od konkretnych okoliczności. Postaram się wskazać kluczowe zmienne.
Po pierwsze, mamy trzy formy zatrudnienia popularne w Polsce: umowa zlecenia, umowa o pracę i B2B. Dla każdej z tych form sytuacja może wyglądać trochę inaczej. W przypadku umowy o pracę, bardzo dużo regulują przepisy Kodeksu pracy, które definiują obowiązki, ale także prawa pracowników i pracodawców. Jednym z podstawowych praw pracownika w stosunku pracy jest prawo do poszanowania godności i innych dóbr osobistych (art. 111 k.p.) w tym właśnie prawa do prywatności.
Jeśli pracownik regularnie korzysta z prywatnego telefonu, co sprawia, że nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków pracowniczych albo je zaniedbuje, nie zawsze trzeba ingerować w jego prywatność. Wystarczą zeznania osób współpracujących i sam fakt, że obowiązki nie są należycie wykonywane. W zależności od stopnia zaniedbywania obowiązków, pracodawca może wziąć pod uwagę upomnienie, naganę, czy nawet rozwiązanie umowy z winy pracownika.
Przy B2B sprawa wygląda inaczej. Nasz współpracownik otrzymuje najczęściej wynagrodzenie za realizację konkretnych projektów. Jeśli projekty są sprawnie realizowane, to częste rozmowy telefoniczne nie powinny być dla pracodawcy kłopotem. Jeśli pracodawca chce mieć wyłączność, powinien dodać stosowny zapis w umowie B2B.
Weryfikacja prywatnego telefonu przez pracodawcę, według mnie, nie będzie zgodna z RODO. Nawet jeśli pracownik się na to zgodzi, to naruszymy zasadę minimalizacji (art. 5 ust.1 lit c).
Co innego, jeśli chcemy sprawdzić służbowy telefon i służbową skrzynkę mailową pracownika. Pracodawca może to zrobić bez zgody pracownika. Ale uwaga – pracownik najpierw powinien zostać poinformowany, że pracodawca zastrzega sobie taką możliwość, a pracodawca powinien wdrożyć w tym zakresie wymagane prawem reguły!
Należy pamiętać, że pracownikowi, także w pracy, przysługuje zagwarantowane Konstytucją prawo do prywatności.
Instrukcje pracodawcy nie mogą redukować prywatnego życia społecznego w miejscu pracy do zera. Poszanowanie życia prywatnego i prywatności korespondencji nadal obowiązuje (…)
Potwierdził to Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku Bărbulescu przeciwko Rumunii.
Najważniejsza jest świadomość, że każda sytuacja jest nieco inna. Inne są formy zatrudnienia, narzędzia inwigilacji i przyczyna, dla której pracodawca chce dokonać ingerencji w sferę prywatności.
Są pewne ogólne, stałe zasady. Przedstawiłem je wyżej. Pozostałe kwestie to zmienne takie jak: treść umowy o pracę/zlecenia/B2B, powody dla których chcemy ingerować w prywatność czy to, co dokładnie chcemy inwigilować (telefon, mail). To zmienne, które będą warunkowały możliwości legalnego działania pracodawcy.
Ufam, że mój artykuł okazał się dla Ciebie pomocny. Zobacz więcej o podobnej tematyce lub zdobądź wiedzę z innych obszarów! Zdobywaj nowe kompetencje! Będzie mi bardzo miło, jeśli będziesz odwiedzać mój blog. Zapisz się na Newsletter, chcę Cię informować o zmianach i ciekawych przypadkach z obszaru prawa pracy.
Zdobywanie wiedzy i ciągły rozwój są dla Ciebie ważne? Moją misją jest edukować i dzielić się wiedzą. Zostaw komentarz i daj mi znać w rozwiązaniu jakich problemów mogę Ci jeszcze pomóc? Zainspiruj mnie do nowych treści!
Odwiedź i subskrybuj mój kanał na Youtube. Zdobywaj wiedzę jak mistrzowie! Rzetelna wiedza, przykłady, wyliczenia, wyjaśnienia oraz interpretacje zawiłych przepisów – to wszystko znajdziesz na moim kanale!
Nazywam się Monika Smulewicz. Jestem ekspertem prawa pracy. Szkolę przedsiębiorców i menedżerów w zakresie efektywnego wykorzystania prawa pracy w biznesie. Jestem autorką kompleksowego programu szkoleń online pt. "Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego." Równocześnie prowadzę zajęcia z prawa pracy oraz naliczania wynagrodzeń na uczelniach wyższych. Moją pasją jest czas pracy, dlatego stworzyłam aplikację do planowania i rozliczania czasu pracy ePlanner.pl.
“O kadrach i płacach z pasją” to najpopularniejszy blog o tematyce kadrowo-płacowej w Polsce oraz gwarancja sprawdzonych informacji. Zostawiając swój e-mail dostaniesz nie tylko powiadomienia o nowych wpisach, lecz także dodatkowe, ekskluzywne materiały. Będę strzec Twojego adresu i zachowam go tylko dla siebie! W każdej chwili możesz zrezygnować z subskrybcji. Zapisz się!