Placówka oświatowa Eduwersum

Najbardziej obszerne w wiedzę z naszych produktów online

Najedź kursorem, na któryś z naszych programów.

Start: 10 październik 2023

9–miesięczny program rozwoju zawodowego

Absolwenci Eduwersum piszą: Urlop z tytułu siły wyższej po lanym poniedziałku

Pracownik zawnioskował o urlop z tytułu siły wyższej. Powodem był opóźniony, ale zaplanowany wcześniej powrót ze świątecznej wizyty u rodziny. Pracodawca odmówił. Czy miał prawo?

Autor publikacji:
Milena Markiewicz

Kierownik Biura Zarządu w spółce Cerrad. Prawnik, HR Manager, Specjalista RODO i Complaince. Absolwentka seminarium doktoranckiego katedry prawa pracy Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Rzeszowie. Absolwentka Uniwersytetu Rzeszowskiego – kierunek prawo. Absolwentka Akademii Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego Moniki Smulewicz. Aktualnie aplikantka radcowska (Kancelaria Prawna Jan Nowak Kielce) i pasjonatka HR.

Data publikacji:
28 marca 2024

25-go marca złożyłem wniosek o urlop z powodu siły wyższej na dzień 02.04.2024. Będę w tym dniu w drodze powrotnej ze świąt, z rodzinnej wizyty. Nie zdążę dojechać do pracy, zwłaszcza, że 01.04.2024 to lany poniedziałek… Pracodawca odmówił mi tego urlopu. Jakim prawem?!

Pojawiają się dylematy i pojawiać się będą. Dlaczego? Tu należy odwołać się do definicji ustawowej nowego uprawnienia przyznanego pracownikom, jakim jest urlop z tytułu siły wyższej.

Urlop z tytułu siły wyższej w Kodeksie pracy

Art.  1481.  [Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej]

§  1. Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia.

§  2. O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia od pracy, o którym mowa w § 1, decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym.

§  3. Pracodawca jest obowiązany udzielić zwolnienia od pracy, o którym mowa w § 1, na wniosek zgłoszony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia.

Siła wyższa – nie można jej przewidzieć

Jak widać, Kodeks pracy wątpliwości nie rozwiewa, nie wprowadza bowiem definicji. Odpowiedzi szukać możemy w przepisach Kodeksu cywilnego i wypracowanym na tym gruncie orzecznictwie, które wskazuje, że siła wyższa to zdarzenie nadzwyczajne, zewnętrzne, którego nie można było przewidzieć, ale też któremu nie można było zapobiec. Oznacza to, że nie możemy takiej nieobecności przewidzieć stosunkowo wcześniej.

Nie jest to „dodatkowy urlop”. Pula urlopu gwarantowana przepisami prawa się nie zmieniła.

Nie jest to też „urlop na żądanie”, o czym świadczy chociażby jego wymiar – 2 dni bądź 16 godzin. Urlop na żądanie ma wymiar 4 dni.

Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu z tytułu siły wyższej?

Pytanie pracownika z początku artykułu dotyczy odmowy pracodawcy co do udzielenia zwolnienia od pracy ze względu na fakt, że § 3 omawianego przepisu wprost stanowi, że pracodawca jest obowiązany do udzielenia zwolnienia, jeżeli pracownik złoży wniosek najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia, a więc przesłanki te zostały zachowane. Pracownik chciał nawet wcześniej uprzedzić pracodawcę, by zgodność w ewidencji czasu pracy była zachowana i „kadry” były poinformowane.

Zachowanie to jednak przejawia znamiona nadużycia prawa przez pracownika. Nie została bowiem zachowana przesłanka pilności sprawy, natychmiastowej obecności, niespodziewanej sytuacji, choroby, wypadku. Pracownik nieobecność zaplanował z wyprzedzeniem – stosunkowo dużym. Znał jego przyczyny, co eliminuje przesłanki kwalifikujące sytuację tę jako zwolnienie z powodu siły wyższej. Działanie pracodawcy było zatem prawidłowe. W takim wypadku pracownik powinien zaplanować urlop wypoczynkowy i z niego skorzystać.

Jak złożyć wniosek o urlop z tytułu siły wyższej?

Wniosek o udzielenie zwolnienia z powodu siły wyższej może być składany i pisemnie i elektronicznie, a nawet telefonicznie SMS-em. Jest to uzasadnione charakterem nieobecności, której nie da się przewidzieć. Życie piszę różne scenariusze, możemy jedynie wyobrazić sobie sytuacje, w których nie mamy dostępu do komputera czy skrzynki e-mail.

Zwolnienie z powodu siły wyższej przysługuje po spełnieniu wszystkich przesłanek wskazanych w Kodeksie pracy tylko osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Umowy cywilnoprawne nie gwarantują nowych uprawnień.

Zwolnienie z powodu siły wyższej nie pozbawia pracownika prawa do wynagrodzenia, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, jednak w wysokości połowy przysługującego mu wynagrodzenia.

Pracodawca ma prawo pytać o przyczynę wnioskowania o zwolnienie z przyczyny siły wyższej, by sprawdzić czy pracownik prawa nie nadużywa.

Zwolnienia od pracy, dodatkowe urlopy i wszystkie zmiany w prawie pracy są na bieżąco omawiane podczas kompleksowego kursu dla specjalistów ds. kadr i płac z certyfikatem zawodowym. Sprawdź szczegóły! Pobierz broszurę i dowiedz się więcej o kursie organizowanym przez Eduwersum® Collegium Rozwoju HR.

Autor publikacji:
Milena Markiewicz

Kierownik Biura Zarządu w spółce Cerrad. Prawnik, HR Manager, Specjalista RODO i Complaince. Absolwentka seminarium doktoranckiego katedry prawa pracy Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Rzeszowie. Absolwentka Uniwersytetu Rzeszowskiego – kierunek prawo. Absolwentka Akademii Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego Moniki Smulewicz. Aktualnie aplikantka radcowska (Kancelaria Prawna Jan Nowak Kielce) i pasjonatka HR.

Akademia Zatrudniania Cudzoziemców

  • Start: 7.04.2025
  • 3 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia HR Business PartnerCertyfikowany Kurs HR Business Partner

  • Start: 27.03.2025
  • 4 miesiące
5250 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia People & Culture ManagerCertyfikowany Kurs Akademia People & Culture Manager

  • Start: 27.03.2025
  • 6 miesięcy
6650 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Inspektora Ochrony Danych

  • Start: 19.03.2025
  • 4 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Master Certyfikowany kurs kierownika działu kadr i płac

  • Start: 19.02.2025
  • 6 miesięcy
8000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Kalkulacji Wynagrodzeńdla wymagających

  • Start: 21.05.2025
  • 3 miesiące
4000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 16.01.2025
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Profesjonalisty HR

  • Start: 22.01.2025
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
8000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego SP

  • Start: 30.01.2025
  • 3 miesiące
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego SP

  • Start: 30.01.2025
  • 6 miesięcy
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź
Newsletter

Zostawienie adresu email jest równoznaczne ze zgodą na otrzymywanie ode mnie wiadomości i z akceptacją naszej Polityki Prywatności.

Polityka prywatności
Dziękujemy!

Nasze ostatnie wpisy na blogu

Zobacz kursy, szkolenia i programy rozwoju zawodowego organizowane przez Eduwersum

Eduwersum Collegium Rozwoju HR (dawniej: Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego i Zarządzania Zasobami Ludzkimi) - lider na rynku nowoczesnych szkoleń online z dziedziny tzw. twardego i miękkiego HR

Akademia Zatrudniania Cudzoziemców

  • Start: 7.04.2025
  • 3 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia HR Business PartnerCertyfikowany Kurs HR Business Partner

  • Start: 27.03.2025
  • 4 miesiące
5250 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia People & Culture ManagerCertyfikowany Kurs Akademia People & Culture Manager

  • Start: 27.03.2025
  • 6 miesięcy
6650 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Inspektora Ochrony Danych

  • Start: 19.03.2025
  • 4 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Master Certyfikowany kurs kierownika działu kadr i płac

  • Start: 19.02.2025
  • 6 miesięcy
8000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Kalkulacji Wynagrodzeńdla wymagających

  • Start: 21.05.2025
  • 3 miesiące
4000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 16.01.2025
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Profesjonalisty HR

  • Start: 22.01.2025
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
8000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego SP

  • Start: 30.01.2025
  • 3 miesiące
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego SP

  • Start: 30.01.2025
  • 6 miesięcy
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

To nowoczesny projekt edukacyjny, oferujący specjalistyczną wiedzę i doświadczenie z obszaru prawa pracy, kalkulacji wynagrodzeń oraz zarządzania procesami kadrowo-płacowymi i HR w dynamicznie rozwijających się przedsiębiorstwach.

  • Certyfikowane szkolenia online i stacjonarne
  • Programy rozwoju zawodowego dla początkujących, specjalistów i menedżerów
  • Zaświadczenia MEiN (Eduwersum jest placówką oświatową)
  • Wysokie standardy potwierdzone ISO 9001

Metoda kształcenia oparta jest o praktykę i własne doświadczenie Uczestników. Wierzymy, że tylko uczenie się przez doświadczenie daje gwarancję zdobycia wiedzy.