Świadczenia w razie choroby – kto je wypłaca?

Takimi sytuacjami są m. in. absencje chorobowe. Każda osoba zatrudniona, czy to w ramach stosunku pracy czy też umowy zlecenie, która opłaca składkę na ubezpieczenie chorobowe, ma prawo do wypłaty wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego.

Kto wypłaca świadczenia w razie choroby?

Ustalanie prawa do świadczeń i ich wypłata należy do:

• płatników składek (np. pracodawców, zleceniodawców)
  • jeśli zatrudniają i zgłaszają w ZUS do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 osób,
• Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w przypadku:
  • pracowników i zleceniobiorców, których płatnicy składek (np. pracodawcy, zleceniodawcy) zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 osób,
  • osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących,
  • duchownych,
  • osób uprawnionych do zasiłków za okres po zakończeniu pracy/ubezpieczenia,
  • osób objętych ubezpieczeniem chorobowym w Polsce z powodu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego.

Wynagrodzenie chorobowe

Wynagrodzenie chorobowe to nic innego jak choroba na koszt pracodawcy, finansowane jest bowiem z jego środków.

Pracownicy otrzymują wynagrodzenie chorobowe przez okres 33 dni niezdolności do pracy. W przypadku, gdy pracownik ukończył 50 lat, wynagrodzenie należy mu się przez okres 14 dni niezdolności do pracy.

Liczbę dni, za które pracownik otrzyma wynagrodzenie chorobowe ustala się zliczając wszystkie kolejne dni zwolnień lekarskich, które wystąpią w ciągu roku kalendarzowego. Przerwy między nimi, ani ich długość nie mają znaczenia.

Wynagrodzenie chorobowe, podobnie jak zasiłek chorobowy, wypłaca się za każdy dzień orzeczonej niezdolności do pracy, nawet jeśli są to dni dla pracownika wolne od pracy czyli np. niedziela czy święto.

Wysokość wynagrodzenia chorobowego zależy od przyczyny niezdolności do pracy.

Mówi o tym art. 92 Kodeksu pracy.

Za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek:
1) choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną – trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu;
2) wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo choroby przypadającej w czasie ciąży – w okresie wskazanym w pkt 1 – pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia;
3) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów – w okresie wskazanym w pkt 1 – pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia.

Pracodawca może, w drodze wewnętrznych uregulowań, zwiększyć procent świadczeń i przyznać wszystkim prawo do 100% wynagrodzenia chorobowego, bez względu na przyczynę niezdolności do pracy.

Zobacz również: Jak obliczyć wynagrodzenie za czas przepracowany, gdy pracownik nie przepracował pełnego miesiąca, bo chorował?

Informację o liczbie dni, za które wypłacono wynagrodzenie chorobowe należy umieścić w świadectwie pracy. Limit 33 lub 14 dni przewidziany jest na wszystkich kolejnych pracodawców, u których pracownik byłby zatrudniony w ciągu roku.

Zasiłek chorobowy

Po zakończeniu pobierania wynagrodzenia chorobowego pracownik nabywa prawo do zasiłku chorobowego. Zasiłek chorobowy przysługuje pracownikom od 34 dnia niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym, a jeśli ukończył 50 lat – od 15 dnia takiej niezdolności.

Mówi o tym art. 92 § 4 Kodeksu pracy.

Za czas niezdolności do pracy, trwającej łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia, trwającej łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

W przypadku pracowników, którzy ukończyli 50 rok życia, zasiłek chorobowy wypłaca się dopiero od roku następnego po roku, w którym pracownik ukończył 50 lat.

Zasiłek chorobowy może być wypłacany maksymalnie przez 182 dni. W przypadku gruźlicy albo gdy niezdolność do pracy przypada w czasie ciąży, można otrzymywać go dłużej – do 270 dni.

Ważna data – 30 listopada

Zasiłki z tytułu niezdolności do pracy finansowane są ze składki chorobowej opłacanej przez ubezpieczonych, którą płatnicy składek odprowadzają do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Źródłem finansowania wypłaty tych świadczeń jest ZUS. Zdarza się jednak, że osoba ubezpieczona otrzymuje zasiłki za pośrednictwem płatnika składek, czyli podmiotu, który go zatrudnia i opłaca za niego składki.

Zgodnie z art. 61 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa uprawnienia do zasiłków ustalają i wypłacają płatnicy składek, jeżeli zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych. Liczbę ubezpieczonych, od której zależeć będzie obowiązek wypłaty zasiłków ustala się według stanu na 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego. Jeśli płatnik składek nie zgłaszał na ten dzień żadnej osoby, liczbę tę ustala się według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonał takiego zgłoszenia.

Więcej przeczytasz w artykule Kto i kiedy wypłaca świadczenia pieniężne z tytułu choroby i macierzyństwa?