Świadczenie wspierające

Warunki nabycia świadczenia wspierającego

Ustawa określa warunki nabywania prawa do świadczenia mającego na celu wsparcie osób z niepełnosprawnościami, które mają największe trudności w samodzielnym funkcjonowaniu, zwanego dalej „świadczeniem wspierającym”, oraz zasady przyznawania i wypłacania tego świadczenia.

​​Ustalenie prawa do świadczenia wspierającego oraz jego wypłata ma następować na wniosek osoby zainteresowanej lub osoby upoważnionej do jej reprezentowania. Prawo do świadczenia ma przysługiwać osobie w wieku od ukończenia 18. roku życia, po spełnieniu odpowiednich warunków. 

Zgodnie z przepisami ustawy, osoba ta musi:

• legitymować się orzeczeniem potwierdzającym niepełnosprawność,
• posiadać decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia,
• decyzja musi zawierać potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia, o której mowa w art. 4b ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Celem świadczenia wspierającego jest udzielenie osobom z największymi trudnościami w samodzielnym funkcjonowaniu pomocy służącej częściowemu pokryciu wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych tych osób. 

Komu przysługuje świadczenie wspierające?

Świadczenie wspierające, w odróżnieniu od ww. świadczeń opiekuńczych przeznaczonych dla opiekuna osoby wymagającej opieki, będzie świadczeniem kierowanym bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnościami. Uprawnionymi do świadczenia będą osoby legitymujące się odpowiednim orzeczeniem potwierdzającym niepełnosprawność oraz decyzją ustalającą odpowiedni poziom potrzeby wsparcia.

Ustawa jest między innymi realizacją jednego z priorytetów Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021–2030 przyjętej przez Radę Ministrów 16 lutego 2021 r. (M.P. 2021 poz. 218). 

Świadczenie wspierające ma przysługiwać nie tylko obywatelom polskim ale również cudzoziemcom.

Ile wynosi świadczenie wspierające?

Kwota otrzymywanego świadczenia wspierającego będzie powiązana z wysokością renty socjalnej, której aktualna wysokość w roku 2023 po waloryzacji wynosi 1588,44 zł miesięcznie brutto. Ustawa zakłada, że świadczenie wspierające przysługiwać będzie, w wysokości:

• dwukrotności renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie:
  – 3 punktów – w przypadku dzieci poniżej 3. roku życia,
  – od 90 do 100 punktów – w przypadku dzieci i osób powyżej 3. roku życia;
• renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie:
  – 2 punktów w przypadku dzieci poniżej 3. roku życia;
  – od 80 do 89 punktów – w przypadku dzieci i osób powyżej 3. roku życia;
• 50% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie:
  – 1 punktu w skali potrzeby wsparcia – w przypadku dzieci poniżej 3. roku życia,
  – od 70 do 79 punktów w skali potrzeby wsparcia – w przypadku dzieci i osób powyżej 3. roku życia.

Renta socjalna zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504, z późn. zm.) jest świadczeniem podlegającym corocznej waloryzacji, w związku z czym również świadczenie wspierające, którego wysokość zależy od aktualnie obowiązującej kwoty renty socjalnej, również będzie co roku podwyższane.

Etapy wprowadzenie świadczenia wspierającego

Przewiduje się, że świadczenie wspierające będzie wprowadzane w trzech etapach. 

• W pierwszym roku obowiązywania ustawy, czyli w roku 2024 – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób niepełnosprawnych z najwyższym ustalonym poziomem potrzeb wsparcia (ok. 50 tys. osób). 
• W kolejnym roku obowiązywania ustawy – od 1 stycznia 2025 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami ze średnim poziomem potrzeb wsparcia i obejmie kolejne 150 tys. osób. 
• Natomiast od 1 stycznia 2026 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z najniższym poziomem potrzeb wsparcia i obejmie ok. 300 tys. osób.