Zmiany w systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustawach wchodzące w życie od 18 września 2021 roku.

Zgodnie z opublikowaną Ustawą z dnia 24 czerwca 2021 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw w Dzienniku Ustaw z dnia 3 września 2021 roku, pozycja 1621, niektóre zapisy wchodzą w życie w ciągu 14 dni od daty jej opublikowania, czyli 18 września 2021, dotyczą one m.in.:

• Rozszerzenie kręgu osób objętych dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, o osoby współpracujące z przedsiębiorcami będącymi osobami fizycznymi, korzystającymi z tzw. „ulgi na start” czyli podejmujących własną działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmujących ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia.
• Okres obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych wspólników jednoosobowych spółek z o.o., wspólników spółki jawnej, partnerskiej i komandytowej – liczony jest od dnia wpisania spółki do KRS, albo od dnia nabycia udziałów/praw/obowiązków w spółce do dnia wykreślenia z KRS lub zbycia udziałów/praw/obowiązków współce.
• Ustalanie odsetek za zwłokę od zaległości składkowych, zostaje powiązane z kwotą minimalnego wynagrodzenia i będzie wynosić 1% tego wynagrodzenia, czyli do 31 grudnia 2021 – 28,00 zł, a od 1 stycznia 2022 r. – 30,10 zł; dotychczas była to kwota 6,60 zł.
• Rozliczenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych
  • Przedawnienie składek ZUS, tutaj zmiany dotyczą liczenia terminu przedawnienia, a część zmian wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku.
  • Zwrot nienależnie opłaconych składek ZUS. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadamia płatnika składek o kwocie nienależnie opłaconych składek, które mogą być zwrócone, jeżeli kwota nienależnie opłaconych składek będzie przekraczała dziesięciokrotność kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, czyli będzie wyższa niż 116 zł
  • Umorzenie należności z tytułu składek ZUS, zostaje rozszerzony katalog wystąpienia całkowitej nieściągalności od których uwarunkowane jest umorzenie należności składkowych o osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Ponadto z mocy prawa będą podlegały umorzeniu należności jeżeli nastąpiło wyrejestrowanie płatnika składek oraz ubezpieczonych, jeżeli ich wysokość nie przekracza:
    • wysokości dziesięciokrotności kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji; dłużnik zmarł,
    • wysokości 10% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kwartale poprzedzającym datę zgonu dłużnika.
  • Wznowienie wykonywania działalności gospodarczej, nie będzie powodowało konieczności ponownego zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych i wypadkowego oraz ubezpieczenia chorobowego jeżeli podlegały temu ubezpieczeniu dobrowolnie.
  • Pobieranie dokumentów potwierdzających dane zgromadzone w systemie teleinformatycznym ZUS, za pośrednictwem posiadanego profilu, w postaci dokumentu elektronicznego, który będzie można zweryfikować na udostępnionej przez ZUS stronie internetowej.
  • Zwrot nienależnie pobranych świadczeń, m.in. rozszerzenie katalogu świadczeń uznanych za nienależnie pobrane o świadczenie z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego, i stwierdzono, że w okresie ich pobierania świadczeniobiorca wykonywał pracę zarobkową lub wykorzystywał zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.
  • W zakresie kontroli ZUS, zostaje rozszerzony zakres czynności inspektora dokonującego kontroli o wzywania do złożenia zeznań.
  • Podpisywanie dokumentów przekazywanych do ZUS, rozszerzenie katalogu o podpis zaufany albo podpis osoby odpowiedzialnej za przekazanie dokumentów do ZUS-u.
  • Umarzanie przez ZUS należności cywilnoprawnych, w całości, w części albo odraczać spłatę lub rozkładać na raty.
• Zmiany w ustalaniu stopy procentowej składki wypadkowej
  • Rodzaj działalności według PKD określony w ustawie wypadkowej dotyczy osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, o ustalonym odrębnie więcej niż jednym rodzaju przeważającej działalności, decydujący będzie rodzaj działalności dla działalności wpisanej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
  • Brak sukcesji wysokości stopy procentowej składki wypadkowej, co w konsekwencji prowadzi do konieczności ustalenia wysokości stopy procentowej składki wypadkowej z uwzględnieniem warunków powstałych po dokonaniu sukcesji.
  • Stopa procentowa składki wypadkowej dla rozpoczynającego działalność. Zgodnie z zapisem art. 33 ust. 2 ustawy wypadkowej „Jeżeli przed upływem terminu opłacania składek, określonego w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, płatnik składek, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie ujęty w rejestrze REGON wraz z informacją o rodzaju działalności według PKD, stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala się zaliczkowo w wysokości określonej w art. 28 ust. 1. Po ujęciu w rejestrze REGON informacji o rodzaju działalności według PKD płatnik składek jest obowiązany od początku roku składkowego skorygować stopę procentową składki do wysokości stopy procentowej określonej dla grupy działalności, do której jest zaklasyfikowany.”.
  • Zlecenie kontroli u płatników składek, dodano w art. 35 ust. 2 ustawy wypadkowej następujący zapis „W przypadkach, w których płatnicy składek korygują informację, o której mowa w art. 31 ust. 6, w zakresie liczby zatrudnionych w warunkach zagrożenia, właściwa jednostka organizacyjna Zakładu może wystąpić do okręgowego inspektora pracy z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli w tym zakresie.”