Nowe obowiązki pracodawców zatrudniających Ukraińców

W powiadomieniu o zatrudnieniu podasz liczbę godzin pracy

Projektowana nowelizacja zakłada wprowadzenie nowego obowiązku związanego z powiadamianiem o zatrudnieniu obywatela Ukrainy. Ustawodawca rezygnuje z przyjętych na początku wojny uproszczeń w stosowanych procedurach. Pracodawcy będą musieli zadeklarować w powiadomieniach nie tylko wymiar czasu pracy, ale także stawkę wynagrodzenia.

Zmiana jest o tyle kłopotliwa, że pracodawca nie będzie mógł zmniejszyć takiemu pracownikowi wymiaru czasu pracy – nawet, jeśli tego dokona, wynagrodzenie będzie musiało odpowiadać temu wskazanemu w oświadczeniu o powierzeniu pracy. Może to mieć swoje konsekwencje również w momencie, gdy pracodawca będzie zmuszony do wprowadzenia w firmie przestoju – jak zauważył ustawodawca, nowy obowiązek pełnić ma funkcję prewencyjną przed doprowadzeniem przez pracodawcę do nagłego pogorszenia sytuacji ekonomicznej oraz pozycji zawodowej cudzoziemca.

(Zmiana art. 22 – przypis red.) ma na celu polepszenie ochrony praw cudzoziemców objętych ustawą, które wiążą się z wykonywaniem przez nich pracy na terytorium Polski oraz poprawy skutecznych działań kontrolnych w tym zakresie. Obywatele Ukrainy, którzy migrują na terytorium Polski w związku z konfliktem zbrojnym, z uwagi na brak wiedzy o polskich przepisach prawa, nieznajomości języka polskiego oraz trudną sytuację materialną, są grupą w szczególności narażoną na możliwość wyzysku ze strony nieuczciwych pracodawców albo stania się ofiarą handlu ludźmi.

Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw

Legalizacja pracy cudzoziemców w Polsce – projekt rozporządzenia w sprawie zezwoleń na pracę i oświadczeń o powierzeniu. Przeczytaj!

Pracodawco, będziesz jeszcze bardziej transparentny!

W wyniku nowelizacji, pracodawcy zatrudniający obywateli Ukrainy, otrzymają kolejny, nowy obowiązek – będą musieli przedstawić liczbę osób wykonujących pracę na podstawie umowy o pracę i na podstawie umów cywilnoprawnych według stanu na 23 lutego 2022 r. oraz na dzień złożenia powiadomienia. Przesłanką tego działania ma być większa transparentność oraz ułatwienie działań kontrolnych Państwowej Inspekcji Pracy.

Zgodnie z projektem nowelizacji specustawy ukraińskiej, w powiadomieniu o powierzeniu wykonywania pracy składanym w terminie 14 dni od dnia podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy w powiatowym urzędzie pracy, pracodawca będzie zobowiązany podać:

6) miesięczną lub godzinową stawkę wynagrodzenia;
7) wymiar czasu pracy lub liczbę godzin pracy w tygodniu lub w miesiącu;
8) liczbę wszystkich osób wykonujących pracę na podstawie umowy o pracę i na podstawie umów cywilnoprawnych według stanu na dzień 23 lutego 2022 r. oraz na dzień złożenia powiadomienia.

Art. 1 pkt. 8 projektowanej nowelizacji specustawy ukraińskiej

Zawody uprzywilejowane w kolejce po wizy

W drodze rozporządzenia minister spraw zagranicznych będzie mógł określić zawody, rodzaje umów i rodzaje działalności, w przypadku których wnioski wizowe będą przyjmowane poza kolejnością, według procedury priorytetowego przyjmowania i rozpoznawania wniosków o wydanie wiz pracowniczych. Przedsiębiorcy liczą na to, że przyspieszy to zatrudnienie w sektorach najbardziej narażonych na braki kadrowe, czyli usługach medycznych, budowlanych, spedycyjnych.

Minister właściwy do spraw zagranicznych może określić, w drodze rozporządzenia, zawody, rodzaje umów, na podstawie których cudzoziemcowi może zostać powierzone wykonywanie pracy, lub rodzaje działalności podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi według klasyfikacji określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 459 i 830), w przypadku których obowiązuje przyjmowanie wniosków o wydanie wizy krajowej w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 5–6, poza kolejnością. Określając te zawody, minister właściwy do spraw zagranicznych może również wskazać państwa, w których wnioski o wydanie wizy krajowej w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 5–6, są przyjmowane od obywateli tych państw poza kolejnością.

Art. 5 pkt. 1 projektowanej nowelizacji specustawy ukraińskiej

Rada Ministrów przyjęła projekt zmian w Kodeksie pracy. Praca zdalna i kontrola badania trzeźwości pracowników coraz bliżej!

Małżonek obywatela Ukrainy z zastrzeżeniem dot. obywatelstwa

Korzystający z uprawnień wynikających ze specustawy małżonek obywatela Ukrainy, nie może być obywatelem innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Ustawodawca uznał, że obywatele innych niż Polska państw członkowskich UE mają możliwość bezpiecznego i sprawnego repatriowania się do państwa, którego są obywatelem, dlatego nie podlegają pod pojęcie beneficjenta specustawy korzystającego z prawa do 18-miesięcznego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 2 ust. 6 ustawy, są uważani za cudzoziemców korzystających na terytorium Polski z ochrony czasowej.

Ilekroć w ustawie jest mowa o obywatelu Ukrainy, rozumie się przez to także nieposiadającego obywatelstwa ukraińskiego małżonka obywatela Ukrainy, o ile przybył on na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa i nie jest obywatelem polskim ani obywatelem innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Art. 1 pkt. 1 projektowanej nowelizacji specustawy ukraińskiej

Ustawa ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Aktualnie proces legislacyjny jest na etapie prac w Sejmie.

Zawarcie z cudzoziemcem umowy cywilnoprawnej na warunkach odpowiadających stosunkowi pracy, zwiększenie czasu pracy ponad wymiar wynikający z umowy o pracę bez zachowania prawa do wynagrodzenia, tytułu nadgodzin czy też zaniżanie wynagrodzenia poniżej minimalnego będą mogły podlegać ocenie w toku kontroli legalności zatrudnienia prowadzonej przez Straż Graniczną. Z dotychczasowych doświadczeń Straży Granicznej wynika wzrost liczby nadużyć ze strony pracodawców.

Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw