- Urlopy
- 3 min czytania
Pierwszy rok pracy a prawo do urlopu
Pierwszy rok pracy a prawo do urlopu to zagadnienie przysparzające wielu kłopotów szczególnie początkującym kadrowcom. A to wszystko z uwagi m.in. na rozbieżności interpretacyjne. W bieżącym artykule postaram się wyjaśnić to zagadnienie.
- 29 czerwca 2017
- 3 min czytania
Pracownikowi podejmującemu pracę po raz pierwszy w życiu, w roku kalendarzowym w którym podjął on pracę przysługuje mu urlop w wymiarze 1/12 z upływem każdego miesiąca.
Oznacza to, że pracownik nie nabywa na starcie prawa do urlopu, ale musi sobie na niego zapracować. I taka sytuacja ma miejsce do końca pierwszego roku kalendarzowego, w którym rozpoczął pracę po raz pierwszy w życiu, niezależnie do liczby pracodawców.
Z każdym następnym rokiem kalendarzowym pracownik nabywa prawo do urlopu w pełnym wymiarze.
Przykład 1
Pracownik rozpoczął zatrudnienie 01-05-2023. Jego prawo do urlopu w roku 2023 kształtuje się następująco:
Data nabycia prawa | Urlop należny |
31.05 | 1/12 |
30.06 | 2/12 |
31.07 | 3/12 |
31.08 | 4/12 |
30.09 | 5/12 |
31.10 | 6/12 |
30.11 | 7/12 |
31.12 | 8/12 |
Przykład 2
Pracownik rozpoczął zatrudnienie 15-04-2017. Jego prawo do urlopu w roku 2017 kształtuje się następująco:
Data nabycia prawa | Urlop należny |
14.05 | 1/12 |
14.06 | 2/12 |
14.07 | 3/12 |
14.08 | 4/12 |
14.09 | 5/12 |
14.10 | 6/12 |
14.11 | 7/12 |
14.12 | 8/12 |
Uwaga na zaokrąglenia!
Przy udzielaniu urlopu w pierwszym roku pracy nie ma podstaw prawnych do automatycznego zaokrąglenia urlopu należnego do pełnych dni. Do pierwszego urlopu w życiu nie stosuje się art. 154 § 2 kodeksu pracy. Obecnie stosuje się trzy wykładnie:
Interpretacja I
Zwolennicy interpretacji pierwszej uważają, że skoro przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego stosuje się art. 154 § 2 kodeksu pracy, to w przypadku pierwszego urlopu w życiu również należy zaokrąglić niepełny dzień urlopu do pełnego dni pomimo, że ustawodawca tego wprost nie zdefiniował.
20:12 = 1,666 → 2 (dokonujemy zaokrąglenia do pełnych dni)
Urlop należny | Urlop należny w dniach |
1/12 | 2 |
2/12 | 4 |
3/12 | 5 |
4/12 | 7 |
5/12 | 9 |
6/12 | 10 |
7/12 | 12 |
8/12 | 14 |
9/12 | 15 |
10/12 | 17 |
11/12 | 19 |
12/12 | 20 |
Interpretacja II
Zwolennicy interpretacji drugiej uważają, że skoro ustawodawca tego wprost nie zdefiniował, przy ustalaniu urlopu w pierwszym roku pracy nie stosuje się art. 154 § 2 kodeksu pracy. Powołują się jednak na zasadę, że jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy i każdy niepełny dzień urlopu zaokrąglają do pełnych godzin.
20:12 = 1,66 ponieważ jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy przeliczamy urlop na godziny
1,666 x 8 h = 13,33 h → 14 h (zaokrąglamy w górę do pełnych godzin)
Urlop należny | Urlop należny w godz. |
1/12 | 14 h |
2/12 | 27 h |
3/12 | 40 h |
4/12 | 54 h |
5/12 | 67 h |
6/12 | 80 h |
7/12 | 94 h |
8/12 | 107 h |
9/12 | 120 h |
10/12 | 134 h |
11/12 | 147 h |
12/12 | 160 h |
Interpretacja III
Zwolennicy interpretacji trzeciej uważają, że skoro ustawodawca tego wprost nie zdefiniował, przy ustalaniu urlopu w pierwszym roku pracy nie stosuje się art. 154 § 2 kodeksu pracy. Powołują się jednak na zasadę, że jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy, jednak niepełnego dnia urlopu nie zaokrąglają do pełnych godzin, ale ustalają dokładnie ilość godzin i minut urlopu należnego z każdym kolejnym przepracowanym miesiącem.
20:12 = 1,66 ponieważ jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy przeliczamy urlop na godziny
1,66 x 8 h = 13,33 h → 13 h i 20 minut (przeliczamy dokładnie na godziny i minuty)
Urlop należny | Urlop należny w godz. |
1/12 | 13 h 20 m. |
2/12 | 26 h 40 m. |
3/12 | 40 h |
4/12 | 53 h 20 m. |
5/12 | 66 h 40 m. |
6/12 | 80 h |
7/12 | 93 h 20 m. |
8/12 | 106 h 40 m. |
9/12 | 120 h |
10/12 | 133 h 20 m. |
11/12 | 146 h 40 m. |
12/12 | 160 h |
Dobra rada od praktyka!
Jak więc ustalić urlop należny przy trzech różnych interpretacjach? Którą z nich wybrać? To zależy jak dużą skalę w Twojej firmie stanowią pracownicy, którzy rozpoczynają pracę po raz pierwszy w życiu właśnie w Twojej firmie. Nigdy nie podejmuj tej decyzji samodzielnie. Pozostaw ją pracodawcy, a wybrany sposób zaokrąglania urlopu w pierwszym roku pracy zapiszcie w regulaminie pracy.