Święto przypadające w sobotę. Kto skorzysta z dnia wolnego?

Ustalanie dnia wolnego w przypadku święta przypadającego w sobotę

Prawo do dnia wolnego z tytułu święta przypadającego w wolną sobotę związane jest ze sposobem ustalania obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Udzielenie dnia wolnego z tytułu święta przypadającego w wolną sobotę musi nastąpić w ramach przyjętego okresu rozliczeniowego. 

Zgodnie z artykułem 130 § 2 ustawy Kodeks pracy, każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. W związku z tym, że pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom zarówno dni wolne z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, jak i dni wolne z tytułu święta przypadającego w innym dniu niż niedziela, święto przypadające w innym dniu niż w niedzielę, obniża wymiar czasu pracy do przepracowania o 8 godzin. 

Pracodawca ma obowiązek, obniżenia wymiaru czasu pracy, co w przypadku pracownika zatrudnionego na pełen etat i pracującego od poniedziałku do piątku będzie skutkowało wyznaczenia innego dnia wolnego od pracy.

​​Również w przypadku pracowników których praca jest planowana na dni świąteczne, znajduje zastosowanie zasada, zgodnie z którą każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.

Procedura wyznaczania terminu dnia wolnego

Dokładny termin dnia wolnego udzielonego pracownikom w zamian za święto przypadające w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy pracodawca wyznacza samodzielnie lub w uzgodnieniu z pracownikami. 

W praktyce, odgórne ustanowienie terminu, w którym pracownicy mają odebrać dzień wolny z tytułu święta przypadającego w dniu wolnym pracy (poza niedzielą), np. 11 listopada 2023 r. następuje poprzez ogłoszenie w ramach zarządzenia lub obwieszczenia lub w inny sposób przyjęty w zakładzie pracy.

Jeśli pracodawca odgórnie ustanawia termin dnia wolnego to pracownik nie może odebrać go w innym terminie. 

Sytuacje specjalne: urlop wypoczynkowy a dzień wolny

Pracodawca może wyznaczyć dzień wolny z tytułu święta przypadającego w wolną sobotę w czasie urlopu pracownika. W takim jednak przypadku pamiętać należy, że na dzień wolny udzielony pracownikowi z tytułu święta przypadającego w dniu wolnym wynikającym z zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, pracodawca nie udziela urlopu wypoczynkowego. Pamiętać bowiem należy, że urlop udzielany jest pracownikowi tylko na dni jego pracy. 

Decyzje indywidualne pracowników w kwestii dnia wolnego

Pracodawca może również pozostawić pracownikom dowolność w wyborze dnia wolnego w zamian za święto przypadające 11 listopada. W takim przypadku pracownicy indywidualnie wnioskują o udzielenie dnia wolnego.

Zwolnienie lekarskie a rekompensata za dzień wolny

Brak jest podstaw do ponownego wyznaczenia dnia wolnego dla pracownika, który w dniu uznanym przez pracodawcę za wolny od pracy przebywał na zwolnieniu lekarskim.

Jeżeli w święto pracownik będzie zobowiązany do świadczenia pracy, to na pracodawcy ciąży obowiązek zrekompensowania pracownikowi tej pracy, zapewniając inny dzień wolny od pracy w ciągu okresu rozliczeniowego.

Uprawnienia pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy

Jeżeli, święto przypada w dniu, który dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy jest dniem wolnym od pracy, pracodawca nie ma obowiązku wyznaczania takiemu pracownikowi dodatkowego dnia wolnego od pracy w tytułu tego święta. Obowiązek wyznaczenia pracownikowi dodatkowego dnia wolnego od pracy z tytułu święta w pełni obowiązuje jedynie w przypadku pracowników zatrudnionych przez przeciętnie pięć dni w tygodniu.

Wynagrodzenie i dodatki za nieodebrany dzień wolny przy rozwiązaniu umowy

W sytuacji rozwiązania umowy o pracę przed upływem okresu rozliczeniowego pracownikowi należy wypłacić za święto 11 listopada przypadające w sobotę normalne wynagrodzenie wraz ze 100% dodatkiem. 

Jeśli do rozwiązania umowy o pracę pracownik nie otrzymał dnia wolnego od pracy w zamian za 11 listopada, to oznacza to, że pracował więcej dni niż wynikałoby to z obliczenia liczby dni roboczych w okresie rozliczeniowym obejmującym tylko listopad. W takiej sytuacji (nieudzielenie dnia wolnego od pracy) pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie powiększone o dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia (por. art. 151(1) § 2 k.p.).

FAQ, czyli pytania i odpowiedzi o dzień wolny od pracy w przypadku święta przypadającego w sobotę

1. Czy pracownik ma prawo do dnia wolnego, jeśli święto przypada w sobotę?
   Tak, jeśli święto narodowe przypada w sobotę, pracownik ma prawo do dodatkowego dnia wolnego w ramach przyjętego okresu rozliczeniowego.
2. Jak oblicza się obniżenie wymiaru czasu pracy w przypadku święta?
   W przypadku święta przypadającego w dniu innym niż niedziela, wymiar czasu pracy pracownika jest obniżany o 8 godzin.
3. Kto decyduje o terminie dnia wolnego “zastępczego”?
   Pracodawca może samodzielnie ustalić termin dnia wolnego lub zrobić to w uzgodnieniu z pracownikami. W wielu miejscach pracy termin jest ogłaszany w formie zarządzenia lub obwieszczenia.
4. Czy pracownik może wybrać inny dzień wolny, niż ten wyznaczony przez pracodawcę?
   Nie, jeśli pracodawca odgórnie ustanawia termin dnia wolnego, pracownik nie ma prawa do wyboru innego terminu.
5. Co jeśli święto przypada w trakcie urlopu pracownika?
   Pracodawca może wyznaczyć dzień wolny z tytułu święta przypadającego w sobotę podczas urlopu pracownika. W takim przypadku pracownik nie otrzymuje dodatkowego dnia urlopu wypoczynkowego.
6. Jakie są zasady wyznaczania dnia wolnego dla pracowników z niepełnym wymiarem czasu pracy?
   Jeśli święto przypada w dniu, który dla pracownika z niepełnym wymiarem czasu pracy jest dniem wolnym, pracodawca nie ma obowiązku wyznaczenia dodatkowego dnia wolnego.
7. Co w sytuacji, gdy pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim w dniu wyznaczonym jako wolny?
   Pracownik nie otrzymuje ponownie dnia wolnego, jeśli w dniu uznanym przez pracodawcę za wolny od pracy przebywał na zwolnieniu lekarskim.
8. Czy pracownik ma prawo do wynagrodzenia za święto przypadające w sobotę, jeśli umowa o pracę zostanie rozwiązana przed końcem okresu rozliczeniowego?
   Tak, pracownikowi należy się wynagrodzenie za święto 11 listopada wraz ze 100% dodatkiem, jeśli do rozwiązania umowy o pracę nie otrzymał dnia wolnego od pracy w zamian za to święto.
9. Czy pracodawca ma obowiązek zrekompensowania pracownikowi pracy w święto?
   Tak, jeśli pracownik będzie zobowiązany do pracy w święto, pracodawca ma obowiązek zapewnić mu inny dzień wolny od pracy w ciągu okresu rozliczeniowego.