HR Detektyw #20 – monitoring nowości i zmian

HR detektywa możesz również odsłuchać w formie podcastu.

#News 1 ▪️ Pracodawca zbada trzeźwość pracownika – projekt ustawy

Trwają prace nad projektem ustawy zezwalającej pracodawcy na zbadanie pracowników pod względem obecności alkoholu lub innych podobnie działających środków – takich jak narkotyki i środki odurzające. To bardzo ważna i długo wyczekiwana zmiana, która pozwoli pracodawcom na samodzielną weryfikację kontroli trzeźwości pracownika.

Projekt ustawy zakłada:

• umożliwienie pracodawcom – pod pewnymi warunkami – wprowadzenia prewencyjnej kontroli pracowników na obecność alkoholu lub podobnie działających środków 
• dwa tryby niedopuszczania pracownika do pracy po użyciu alkoholu lub środka odurzającego
• możliwość przeprowadzenia badania trzeźwości na podstawie “uzasadnionego podejrzenia pracodawcy” 

Pracodawcy mają problemy wobec nieuregulowania procedury prewencyjnej kontroli trzeźwości pracownika. Dlatego RPO w grudniu 2020 r. zwrócił się do ministra rozwoju, pracy i technologii Jarosława Gowina o przyspieszenie prac nad wprowadzeniem regulacji umożliwiającej samodzielne przeprowadzanie kontroli pracowników na obecność alkoholu, a także innych środków psychoaktywnych i odurzających, jeśli zachodzą ku temu przesłanki.

W ocenie RPO pracodawcy powinni mieć możliwość samodzielnej kontroli pracowników na obecność alkoholu czy substancji psychotropowych – z przestrzeganiem ich prawa do prywatności.

Przypomnijmy również, że Sąd Najwyższy w jednym z wyroków dopuścił stosowanie wyrywkowych kontroli trzeźwości w sytuacjach, w których z uwagi na charakter pracy lub zakładu pracy istnieje ryzyko zagrożenia dla życia i zdrowia. SN zwrócił również uwagę, że poddanie się profilaktycznym badaniom na trzeźwość należy zakwalifikować do podstawowych obowiązków pracownika, a uchylenie się od tego należy traktować jako ich naruszenie.

Tymczasem Urząd Ochrony Danych Osobowych stoi na zupełnie odmiennym stanowisku. Utrzymuje on, że w obecnym stanie prawnym pracodawcy nie mogą samodzielnie kontrolować stanu trzeźwości pracowników, nawet wyrywkowo.

Aktualnie rozwiązania tego problemu nie znajdziemy również w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Czekamy zatem na zmiany, które szczególnie w transporcie, budownictwie, lotnictwie są oczekiwane.

#News 2 ▪️ Ograniczenie możliwości zarobkowych w Wielkiej Brytanii

31 grudnia zakończył się swobodny dostęp do rynku pracy Wielkiej Brytanii. Już od 1 stycznia 2021 roku, aby podjąć pracę na Wyspach, trzeba spełnić kryteria, które dla wielu mogą okazać się nieosiągalne.

Co się zmieniło?

• obowiązuje system punktowy wzorowany na regulacjach australijskich,
• tylko uzyskanie odpowiedniej liczby punktów (70) będzie uprawniało do uzyskania brytyjskiej wizy umożliwiającej podejmowanie pracy w Zjednoczonym Królestwie,
• w celu podjęcia pracy należy spełnić kryteria obowiązkowe – czyli: posiadanie konkretnej propozycji pracy od brytyjskiego oferenta („uprawnionego pracodawcy”), odpowiednich kwalifikacji zawodowych do podjęcia pracy oraz znajomość języka angielskiego na poziomie minimum B1;
• dodatkowo punktowane będzie m.in. wykształcenie, poziom oferowanego wynagrodzenia czy liczba wakatów w konkretnym sektorze rynku.

#News 3 ▪️ Nowe wzory druków ZUS obowiązujące od 1 stycznia

1 stycznia 2021 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ZUS.

Rozporządzenie zawiera obowiązujące w 2021 roku wzory druków ZUS:

• druki zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego,
• druki informacji o zawartych umowach,
• druki imiennych raportów,
• druki deklaracji rozliczeniowych,
• oraz inne, np. raport ZUS RIA, oświadczenie ZUS OSW.

Dokumenty należy wypełniać przy użyciu kodów, których wykaz został określony w załączniku do rozporządzenia.

W rozporządzeniu zawarty jest również nowy dokument ubezpieczeniowy RUD, który jest zgłoszeniem umowy o dzieło do ZUS. Druk będzie służył do prowadzenia ewidencji zawieranych przez płatników składek lub osoby fizyczne umów o dzieło.

Pamiętaj, że aktualnie pracodawcy mają 7 dni na zgłoszenie do ZUS zatrudnienia na podstawie umowy o dzieło na druku ZUS RUD.

Więcej o obowiązku zgłaszania umów o dzieło możesz przeczytać na moim blogu:

#News 4 ▪️ 27 grudnia ruszyła fala szczepień

Podstawowym celem programu szczepień jest uchronić przed COVID-19 jak największą liczbę ludności. Szczepienia są dobrowolne.

Program szczepień ma swoich zwolenników i przeciwników. Pojawiają się też kolejne pomysły „uprzywilejowania” zaszczepionych oraz wprowadzanie ograniczeń dla niezaszczepionych w różnych sferach życia społecznego oraz w miejscach pracy …

Pracodawcy nie mogą wymagać od pracowników zaszczepienia się, nie mają takiego prawa. Pracodawca może jedynie zachęcać do szczepień i stwarzać do nich możliwość. Pracodawca nie może jednak zmusić pracownika do stosowania szczepień profilaktycznych, a pracownik może odmówić, bowiem szczepionka na SARS-CoV-2 nie znajduje się w katalogu szczepień obowiązkowych.

Odmowa pracownika zaszczepienia się nie może skutkować odpowiedzialnością porządkową pracownika czy stanowić uzasadnionej przyczyny rozwiązania umowy o pracę.

#News 5 ▪️ Dodatkowy zasiłek opiekuńczy od 28 grudnia do 17 stycznia 2021 r.

Rodzicom dzieci do lat 8 przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy, jeżeli rodzic sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem w przypadku:

• zamknięcia z powodu COVID-19 żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do której uczęszcza dziecko,
• otwarcia tych placówek, gdy nie mogą one zapewnić opieki z powodu ich ograniczonego funkcjonowania w czasie trwania epidemii COVID-19 albo
• braku możliwości sprawowania opieki przez nianię (link do strony zewnętrznej) lub braku możliwości sprawowania opieki przez dziennego opiekuna (link do strony zewnętrznej) z powodu COVID-19.

Ważne!

Przepisy rozporządzenia wprowadziły obowiązek prowadzenia przez szkoły podstawowe działalności opiekuńczej dla uczęszczających do klas I-III dzieci osób:

• zatrudnionych w podmiotach wykonujących działalność leczniczą oraz
• realizujących zadania publiczne w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.

Rodzice dziecka, którzy chcą skorzystać z opieki, składają do dyrektora szkoły wniosek o objęcie ich dziecka opieką. Rodzicom dziecka, którzy wystąpili do dyrektora szkoły o objęcie ich dziecka opieką i korzystają z tej opieki nie przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy.

Opieka nad dziećmi niepełnosprawnymi

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy z powodu zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do której uczęszcza dziecko, ale również w przypadku ich otwarcia, gdy placówki te nie mogą zapewnić opieki, albo gdy niania lub dzienny opiekun nie może sprawować opieki z powodu COVID-19, przysługuje ubezpieczonym rodzicom dzieci w wieku:

• do 16 lat, które mają orzeczenie o niepełnosprawności,
• do 18 lat, które mają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
• do 24 lat, które mają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

Dotyczy to także rodziców lub opiekunów pełnoletnich osób niepełnosprawnych zwolnionych od wykonywania pracy z powodu konieczności zapewnienia opieki nad taką osobą w przypadku zamknięcia z powodu COVID-19 placówki, do której uczęszcza dorosła osoba niepełnosprawna, tj. szkoły, ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, ośrodka wsparcia, warsztatu terapii zajęciowej lub innej placówki pobytu dziennego o podobnym charakterze. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania opieki nad dorosłymi osobami niepełnosprawnymi przysługuje również w przypadku, gdy placówka jest otwarta, ale nie może zapewnić opieki, np. ze względu na ograniczenie w liczbie podopiecznych.

Zasiłek ten nie przysługuje, jeśli drugi z rodziców dziecka może zapewnić dziecku opiekę (np. jest bezrobotny, korzysta z urlopu rodzicielskiego czy urlopu wychowawczego). Zasiłek nie przysługuje również, wtedy gdy szkoła zapewni dziecku opiekę, a rodzic z tej opieki skorzysta.

#News 6 ▪️ Od 1 stycznia można wystąpić o zwolnienie z obowiązku naliczania składek od umów cywilnoprawnych

Osoby, które wykonują umowy zlecenia (umowy agencyjne lub inne umowy o świadczenie usług), mogą złożyć wniosek do ZUS o zwolnienie zleceniodawcy z obowiązku obliczania, potrącania i opłacania składek.

Zleceniobiorca składa do ZUS wniosek o zwolnienie z obowiązku naliczania składek (RZN) w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy zlecenia. Wniosek może dotyczyć składek należnych za okres od 1 stycznia do 30 kwietnia 2021 r.

Aby zwolnić zleceniodawcę z obowiązku naliczania składek muszą być spełnione następujące warunki:

• umowa musi być zawarta między 1 stycznia a 31 marca 2021 r.,
• przedmiot umowy musi być związany z działalnością i usługami określonymi w Tarczy antykryzysowej 6.0,
• łączny przychód uzyskany z wykonywania umów na rzecz wszystkich zleceniodawców, w miesiącu przed tym, w którym został złożony wniosek, nie może przekraczać 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału,
• zleceniobiorca nie może podlegać ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu niż umowy zlecenia.

Wniosek można przesłać elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS od 1 stycznia 2021 r.

#News 7 ▪️ Bądźcie ostrożni przy wysyłaniu e-maili. Kolejna wysoka kara nałożona przez UODO, tym razem za wysłanie emaila na niewłaściwy adres.

Niemałą karę musi zapłacić jedno z Towarzystw Ubezpieczeniowych za nie zgłoszenie prezesowi Urzędu Ochrony Danych Osobowych naruszenia ochrony danych osobowych.

Sprawa dotyczy wysłania pocztą elektroniczną przez agenta ubezpieczeniowego, będącego podmiotem przetwarzającym dla TUiR Warta, polisy do nieuprawnionego adresata.

Prezes UODO za naruszenie przepisów ogólnego rozporządzenia o ochronie danych nałożył na ubezpieczyciela karę w wysokości 85.600 zł.

W niepowołane ręce trafiły dane osobowe ubezpieczonego, w związku z czym doszło do naruszenia poufności danych osobowych. I chociaż pomyłka wynikała z podania błędnego adresu email przez klienta, a osoba, która omyłkowo otrzymała dokumenty ubezpieczeniowe miała trwale usunąć otrzymaną korespondencję, to i tak zdarzenie zostało zakwalifikowane jako naruszenie ochrony danych osobowych.

Jak twierdzi prezes UODO, fakt zwrócenia się z prośbą do niewłaściwego odbiorcy o trwałe usunięcie otrzymanej korespondencji nie może stanowić o tym, ze ryzyko dla praw i wolności osób, których dane dotyczą nie jest wysokie. Administrator nie ma pewności, że nieuprawniony adresat nie wykonał np. kserokopii dokumentów lub też ich nie utrwalił – czytamy w uzasadnieniu.

Bądźcie czujni, w naszym zawodzie może dojść do takiej sytuacji każdego dnia. Przecież wysyłamy setki maili i tak naprawdę nikt nie weryfikuje tego, czy „klient” podaje nam właściwe dane.

Konsekwencje pomyłki mogą być poważne, a nałożone kary nie ucieszą pracodawcy.

Warto pomyśleć o dodatkowych zabezpieczeniach, wprowadzić odpowiednie środki organizacyjne i techniczne jak np. szyfrowanie przesyłanych dokumentów.