HR Detektywi #58 Monitoring nowości i zmian

Jeśli jesteś w posiadaniu istotnych informacji, którymi chcesz podzielić się ze Społecznością Specjalistów Kadr i Płac dołącz do ekipy HR Detektywów! Poinformuj nas o tym, co wyśledziłeś! Napisz e-mail na adres HRdetektywi@HRnaSzpilkach.pl

HR detektywa możesz również odsłuchać w formie podcastu.

W formacie wideo, zapraszam na mój kanał na YouTube – Subskrybuj, aby otrzymywać najnowsze informacje!

News 1 – Zawieszenie biegu terminów załatwiania spraw przez urzędy wojewódzkie

Jak podaje w oficjalnym komunikacie Urząd do Spraw Cudzoziemców, od 15 kwietnia do 31 grudnia 2022 r. zawieszony został bieg terminów dotyczących niektórych spraw z zakresu legalizacji pobytu cudzoziemców prowadzonych przez urzędy wojewódzkie. Skutkiem tego rozwiązania nie jest wstrzymanie prowadzenia postępowań – nadal będą one procedowane, a nowe wnioski będą przyjmowane. Ustawą z dnia 8 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw wprowadzono instytucję zawieszenia biegu terminów. Art. 100c ustawy umożliwia zawieszenie terminów następujących procedur:

• udzielenia oraz cofnięcia zezwolenia na pobyt czasowy,
• zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę oraz zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokości kwalifikacji,
• udzielenia oraz cofnięcia zezwolenia na pobyt stały,
• udzielenia oraz cofnięcia zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej.

Ma to związek ze znaczącym dodatkowym obciążeniem urzędów wojewódzkich w kontekście obecnego masowego napływu cudzoziemców z terytorium Ukrainy.

News 2 – Zatrudnienie w Polsce znalazło już 77 tys. obywateli Ukrainy

Z danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej wynika, że już 77 tys. obywateli Ukrainy na mocy specustawy znalazło zatrudnienie w Polsce. Największa część osób pracuje w magazynach, gastronomii i hotelarstwie, a także jako pracownicy zajmujący się sprzątaniem. Wielu Ukraińców pracuje również w branży budowlanej i rolnictwie. Niektórzy znajdują zatrudnienie w placówkach takich jak np. szkoły, przedszkola, szpitale:

• 36,9 tys. – pracownicy wykonujący proste prace
• 10,8 tys. – robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy
• 7,9 tys. – pracownicy usług i sprzedawcy
• 7,6 tys. – operatorzy i monterzy maszyn
• po kilka tysięcy osób zostało zatrudnionych jako pracownicy biurowi, specjaliści, technicy i inny średni personel.

News 3 – Termin złożenia deklaracji podatkowych za 2021 rok mija 2 maja!

Zeznania podatkowe PIT za 2021 r. należy złożyć do 2 maja 2022 r. (30 kwietnia br. to sobota). Jak informuje Ministerstwo Finansów, do tej pory złożono już ponad 5 mln e-PITów.

Najprościej można zrobić to za pomocą usługi Twój e-PIT. Aby skorzystać z usługi wystarczy zalogować się do e-Urzędu Skarbowego oraz wybrać usługę Twój e-PIT. Następnie sprawdzić lub zmienić swoje dane i wysłać deklarację. W przygotowanym zeznaniu uwzględnionych jest szereg informacji takich, jak dane podatnika i jego mikrorachunek podatkowy. Rozliczenie uwzględnia też zwolnienie z PIT dla osób do 26 roku życia.

Pamiętaj! Do 2-go maja podatnicy mogą zweryfikować i zmodyfikować lub zatwierdzić swoje rozliczenia w usłudze Twój e-PIT. Potem KAS automatycznie zaakceptuje zeznania PIT-37 i PIT-38, które przygotowała na podstawie posiadanych danych.

Dostęp do usługi Twój e-PIT możliwy jest wyłącznie przez e-Urząd Skarbowy, na stronie podatki.gov.pl. Zalogowanie do e-Urzędu Skarbowego (e-US) Profilem Zaufanym (PZ), e-Dowodem lub poprzez bankowość elektroniczną i aplikację mObywatel umożliwia korzystanie z usługi Twój e-PIT i innych usług udostępnianych w tym serwisie.

Dodatkowo do samej usługi można się zalogować także danymi podatkowymi podając:

• PESEL (albo NIP i datę urodzenia),
• kwotę przychodu z rozliczenia za 2020 r.
• kwotę przychodu z jednej z informacji od płatników za 2021 r. (np. z PIT-11 od pracodawcy), którą trzeba potwierdzić kwotą nadpłaty/podatku do zapłaty z rozliczenia na 2020 r.

News 4 – Niskie podatki przyjęte przez Rząd

Rząd przyjął projekt ustawy obniżający PIT do 12%. Wśród największych korzyści dla przedsiębiorców wymienia się możliwość wyboru rozliczenia na skali podatkowej:

• na podatku liniowym i ryczałcie – po zakończeniu roku podatkowego 2022 r., za cały rok podatkowy
• na ryczałcie – do 22 sierpnia 2022 r. za drugą połowę roku (jest to realizacja postulatu biznesu, doradców podatkowych i księgowych)
• PIT – ujednolicenie terminów rozliczenia dla wszystkich formularzy do 30 kwietnia.

Proponowany w połowie marca przez resort finansów nowy mechanizm, na mocy którego pracownik mógłby upoważnić nawet trzech płatników (pracodawców, zleceniodawców, ZUS) do zmniejszania zaliczek na PIT o kwotę wolną przesunięty została na 1 stycznia 2023 r. Resort finansów zdecydował się na likwidację nieprzewidywalnej i skomplikowanej ulgi dla klasy średniej, a także uchylenie podwójnego wyliczania zaliczek.

Likwidujemy słusznie krytykowaną ulgę dla klasy średniej. Dziękujemy za słowa krytyki. (…) Likwidacja tej ulgi pomoże w uproszczeniu podatków. 

Premier Mateusz Morawiecki podczas konferencji prasowej w KPRM w dniu 22 kwietnia br.

Listę najważniejszych zmian dla pracodawców oraz pozostałe, warte uwagi zmiany w ustawie o PIT znajdziesz w artykule na moim blogu, gdzie udostępniam również do pobrania najnowszy wzór PIT-2.

News 5 – Nowy projekt ustawy o ochronie sygnalistów

Rządowe Centrum Legislacji udostępniło opinii publicznej projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, czyli tzw. ustawy o sygnalistach. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej planuje poprzez ten akt prawny zaimplementować do polskiego porządku prawnego unijną dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Do najważniejszych założeń projektu należą:

• obowiązek wdrożenia wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa spocznie na podmiotach, na rzecz których pracę wykonuje co najmniej 50 osób, przy czym do osiągnięcia progu zaliczać będziemy zarówno pracowników, jak i wszystkie osoby świadczące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych
• podmioty, na rzecz których pracę wykonuje co najmniej 250 osób wdrożą procedurę wewnętrzną w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy, zaś te, na rzecz których wykonuje pracę co najmniej 50 i mniej niż 250 osób, będą miały czas na wdrożenie rozwiązań do dnia 17 grudnia 2023 r.
• dane osobowe zagłuszającego oraz inne dane pozwalające na ustalenie tożsamości zgłaszającego będą podlegały ujawnieniu tylko, gdy tak wskaże zgłaszający
• dane w rejestrze zgłoszeń mają być przechowywane przez 12 miesięcy liczonych od dnia zakończenia działań następczych (a nie przez 5 lat, jak zakładano w pierwotnym projekcie).

Katalog kategorii naruszeń prawa, szczegóły dotyczące anonimowych zgłoszeń, ustawowe sposoby dokonywania zgłoszeń, zamknięty katalog działań odwetowych, a także projektowany termin wejścia w życie – wszystkie powyższe zagadnienia omówiłam na blogu w artykule – zapraszam Cię do lektury.

News 6 – Zmiany w prawie migracyjnym

Ustawa z dnia 8 kwietnia 2022 r. (opublikowana 14.04.2022 r.) o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw wprowadziła szereg ułatwień dla obywateli Ukrainy, którzy ubiegają się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w RP w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Nowe przepisy zakładają niestosowanie w postępowaniu w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej wymogów związanych z jakością i wielkością prowadzonej działalności gospodarczej. Ułatwienie to będzie obowiązywało do 31 grudnia 2022 r.

Ustawa umożliwia kierowcom w transporcie międzynarodowym ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, nawet jeżeli ich pobyt jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy specjalnej.

Ustawa wydłuża również czas na złożenie wniosków o nadanie PESEL w specjalnym postępowaniu dostępnym dla Ukraińców objętych przepisami specustawy do 90 dni. Nowelizacja przewiduje też możliwość uzyskania wizy przez cudzoziemca przebywającego w Polsce, natomiast organem właściwym do wydania wiz w tym przypadku będzie Minister Spraw Zagranicznych. Szczegóły dot. składania wniosków dookreślone zostaną w odrębnym rozporządzeniu. Na mocy rozporządzenia określona zostanie również lista państw, których obywatele przebywający w Polsce na podstawie wiz humanitarnych zyskają możliwość ubiegania się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy.

News 7 – Prawo do zasiłku opiekuńczego dla opiekuna tymczasowego dziecka z Ukrainy

Na mocy ustawy z dnia 8 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2022, poz. 830) osoby mające status opiekuna tymczasowego dziecka z Ukrainy zyskały prawo do zasiłku opiekuńczego, na takich samych zasadach, jak na dzieci i członków rodziny osób ubezpieczonych, czyli na warunkach ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Za opiekuna tymczasowego uznaje się osobę, która sprawuje pieczę nad dzieckiem (małoletnim obywatelem Ukrainy), przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez opieki odpowiedzialnych za nie osób dorosłych, zaś opiekę ustanowił sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce pobytu dziecka.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje opiekunowi tymczasowemu przez 60 dni w roku kalendarzowym, gdy ten opiekuje się m.in. chorym dzieckiem do lat 14 lub zdrowym dzieckiem w wieku do 8 lat, np. w sytuacji nieprzewidzianego zamknięcia żłobka.

News 8 – Najnowszy komentarz ZUS do ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował na swoich stronach aktualnie obowiązujący Komentarz do ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. W dokumencie znajdziemy wybór 56 zagadnień opracowanych przez ekspertów ZUS, a dotyczących takich problemów, jak:

• ustalanie prawa do świadczeń w przypadku choroby zawodowej
• sytuacje związane z wypadkami przy pracy i zasiłkami z ubezpieczenia wypadkowego
• omówienie szeregu przypadków, w których prawo do świadczeń nie przysługuje
• zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłków przysługujących ubezpieczonym będącym pracownikami
• zasady postępowania przy wypłacie zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego.

News 9 – Komentarz ZUS do ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Kolejna, obszerna publikacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – tym razem Komentarz do ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Biorąc pod uwagę zmiany, które weszły w życie od 1 stycznia 2022 roku, warto sięgnąć po to opracowanie, szczególnie, jeśli ustalanie prawa do zasiłków i ich wypłata są częścią naszych codziennych obowiązków zawodowych. Tym razem komórki merytoryczne ZUS opracowały 395 zagadnień z przykładami, w tym:

• zasady postępowania przy wypłacie zasiłków w szczególnych przypadkach
• podstawa wymiaru zasiłków przysługujących pracownikom wykonującym pracę za granicą
• podstawa wymiaru zasiłków przysługujących pracownikom tymczasowym
• podwyższenie zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego.

91-dniowego okresu prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego nie stosuje się w przypadku równoczesnego zatrudnienia pracownika u wielu pracodawców i następnie rozwiązania stosunku pracy z jednym z nich, tytuł ubezpieczenia chorobowego nie ustaje. Oznacza to, że należy ustalić jeden okres zasiłkowy zarówno dla trwającej umowy o pracę, jak i dla umowy o pracę, która się zakończyła.

Komentarz do ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – wybrane zagadnienia, opracowanie kwiecień 2022 r.

Opracowanie możesz pobrać ze stron ZUS.

News 10 – Nowelizacja ustawy o PPE podpisana przez Prezydenta

25 kwietnia 2022 r. prezydent podpisał ustawę z dnia 7 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych oraz ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego. Celem nowelizacji jest wprowadzenie szeregu ułatwień dla pracodawców związanych z obsługą programów, a w konsekwencji zachęcenie ich do korzystania z tej formy zabezpieczenia emerytalnego pracowników.

Wśród zmian znajdziemy m.in. przeniesienie części obowiązków administracyjnych z pracodawców na instytucje prowadzące programy PPE, a polegające na sporządzaniu informacji rocznej organowi nadzoru. Pracodawca, który zdecyduje o likwidacji PPE będzie mógł skorzystać z 6-miesięcznego okresu wypowiedzenia (aktualnie jest to 12 miesięcy). Pracodawca będzie miał prawo do jednostronnej, ograniczonej czasowo (bez potrzeby konsultacji ze stroną społeczną) decyzji o zawieszeniu odprowadzania lub zmniejszeniu wysokości składek podstawowych.

Zgodnie z nowym brzmieniem ustawy, pracodawca będzie miał prawo, na okres 6 miesięcy, w okresie obejmującym 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, jednostronnie zwiesić naliczanie i odprowadzanie składek podstawowych, lub czasowo ograniczyć ich wysokość.

Pracownicy zyskują nową możliwość odprowadzania składki na PPE za okres, w którym nie otrzymują wynagrodzenia od pracodawcy, czyli np. na czas urlopu wychowawczego. W takim przypadku pracownik odprowadzi składkę na rachunek dodatkowy, wskazany przez pracodawcę, a pracodawca zaś przekaże zgromadzone środki na rachunek uczestnika w PPE.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2022 r., z wyjątkiem części przepisów  dotyczących składki dodatkowej, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

News 11 – Pracodawco, uważaj, jak formułujesz ogłoszenia o pracę i unikaj przesłanek dyskryminacyjnych!

Zawieranie w ogłoszeniach o pracę wymagań będących przesłankami dyskryminacyjnymi określonymi w Kodeksie pracy, a związanymi np. z płcią, wiekiem, niepełnosprawnością czy narodowością jest niedozwolone. Zwracamy na to uwagę, ponieważ na portalach rekrutacyjnych coraz częściej pojawiają się ogłoszenia skierowane do obywateli określonych narodowości. Co więcej, ogłoszenia te publikowane są w konkretnym języku (mamy tu do czynienia z zawężeniem dostępu do rynku pracy) lub, aby sztucznie obejść przepisy antydyskryminacyjne, zawierają wymóg posługiwania się językiem danej narodowości, który de facto na danym stanowisku nie jest potrzebny.

Pamiętajmy o zasadzie równego traktowania i niedyskryminowania żadnej z grup pracowników, również na etapie rekrutacji i nawiązania stosunku pracy. Katalog kodeksowych kryteriów dyskryminacyjnych jest otwarty!