HR-owe Koło Ratunkowe: Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy + wyliczenia

Pracownik znajduje się w okresie wypowiedzenia i został zwolniony ze świadczenia pracy. Umowa o pracę rozwiąże się z końcem stycznia 2024. W związku z tym, że 6 stycznia, tj. Święto Trzech Króli przypada w sobotę, pracodawca wyznaczył w styczniu dodatkowy dzień wolny od pracy.   

Jak ustalić wymiar czasu pracy? Sprawdź wyliczenia!

Ustalając wymiar czasu pracy pracownika, którego zwolniono z obowiązku świadczenia pracy nie można zapomnieć o obniżeniu obowiązującego go wymiaru czasu pracy o przypadające w dniu wolnym święto, a także o liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy (z uwzględnieniem wskazanego święta). 

Sposób ustalenia wymiaru czasu pracy pracownika wynika z art. 130 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim, obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym,oblicza się: 

1. mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie 
2. dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, 
3. a każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. 

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, wymiar czasu pracy pracownika ulega obniżeniu o: 

• 8 godzin z tytułu każdego święta występującego w okresie rozliczeniowym i przypadającego w innym dniu niż niedziela, 

• liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy. 

W związku z powyższym, wymiar czasu pracy pracownika wynosi: 168 godzin, zgodnie z wyliczeniem: 

• (4 tyg. x 40 godz.) = 160 godzin 
• do 160 godzin należy dodać iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, tj. 160 godzin + 24 godziny (29-31.01) = 184 godziny 
• od 184 godzin należy odjąć iloczyn 8 godzin i świąt przypadających zarówno 1 jak i 6 stycznia, czyli w inny dzień aniżeli niedziela, tj. 184 godziny – 16 godzin = 168 godzin 

Wynagrodzenie w okresie zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy

W sytuacji, gdy pracodawca zwolni pracownika z obowiązku świadczenia pracy, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas, w którym został zwolniony z obowiązku świadczenia pracy. 

Zgodnie z § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalenia wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy, przy ustalaniu wynagrodzenia za okres zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop. 

Skrócenie okresu wypowiedzenia i jego konsekwencje płacowe

W myśl art. 36(1) Kodeksu pracy, jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub umowy o pracę zawartej na czas określony następuje:

• z powodu ogłoszenia upadłości lub 
• likwidacji pracodawcy albo 
• z innych przyczyn niedotyczących pracowników.

Pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. 

W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.

Jest to o tyle korzystne z punktu widzenia pracodawcy, że odszkodowanie wypłacone z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia jest wolne od składek ZUS. W praktyce rozstanie z pracownikiem staje się mniej kosztowne, a pracownikowi przysługuje wyższa kwota. Zgodnie bowiem z § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru składek ZUS nie stanowią odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym:

• z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, 
• nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, 
• skrócenia okresu jej wypowiedzenia, 
• niewydania w terminie lub 
• wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Wynagrodzenie za okres zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia należy obliczać według zasad ustalonych dla wynagrodzenia urlopowego co oznacza, że zmienne składniki przyjmuje się w wysokości wypłaconej w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc zwolnienia.

Jeżeli chcesz zgłębić przesłanki do zastosowania zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy zapraszam do lektury wpisu HR-owe Koło Ratunkowe: Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy