Placówka oświatowa Eduwersum

HR-owe Koło Ratunkowe: Zatrudnianie skazanych

Coraz częstszą praktyką jest zatrudnianie skazanych. Pracodawca, który jest skłonny zatrudnić w swoim zakładzie osobę skazaną musi zapoznać się z przepisami szczególnymi regulującymi zasady zatrudniania tej grupy. Zapraszam do lektury kolejnego artykułu z cyklu HR-owe Koło Ratunkowe, w którym omawiam problemy, z którymi w praktyce spotykają się specjaliści kadrowo-płacowi.

Autor publikacji:
Monika Smulewicz HR na Szpilkach

Założycielka HR na Szpilkach i Eduwersum

Data publikacji:
4 października 2022

Podstawa prawna regulująca zatrudnienie skazanych

Zasady zatrudniania skazanych określone zostały przepisami ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad zatrudniania skazanych.

Zatrudnianie osób pozbawionych wolności odbywa się w trybie i na zasadach określonych w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego. Zatrudnianie osób pozbawionych wolności powinno mieć na celu przede wszystkim pozytywne oddziaływanie na ich postawy. Osiąganie zysku powinno być podporządkowane resocjalizacji.

Rozporządzenie z kolei określa:

  • zasady zatrudniania odpłatnego skazanych;
  • zasady zatrudniania nieodpłatnego skazanych;
  • zasady wynagradzania skazanych zatrudnionych odpłatnie przy pracach porządkowych i pomocniczych wykonywanych na rzecz jednostek organizacyjnych Służby Więziennej; oraz 
  • zasady udzielania skazanym zwolnień od pracy lub urlopów wypoczynkowych oraz zasady usprawiedliwiania okresów niewykonywania pracy przez skazanych.

Czy zatrudnionych skazanych wliczyć do stanu zatrudnienia w kontekście zwolnień grupowych? Sprawdź!

Procedura zatrudnienia skazanego

Pracodawca, chcący zatrudnić skazanego, porozumiewa się w tej sprawie z dyrektorem zakładu karnego. Zasady świadczenia pracy przez skazanych zostają uregulowane w umowie zawartej między pracodawcą, a zakładem karnym. Pracodawca może zawrzeć współpracę ze skazanym w wybranej przez siebie formie:

  • umowy o pracę, 
  • umowy zlecenia, 
  • umowy o dzieło lub 
  • umowy o pracę nakładczą.

Dyrektor zakładu karnego kieruje skazanego do zatrudnienia odpłatnego w oparciu o jedną z umów. Jednak, aby dyrektor zakładu karnego wyraził zgodę na zatrudnienie skazanego na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pracę nakładczą, konieczne jest uprzednie:

  • uzyskanie pisemnej akceptacji warunków zatrudnienia przez skazanego,
  • uzyskanie pisemnej akceptacji warunków zatrudnienia przez zatrudniającego.

Akceptacja warunków zatrudnienia przez skazanego oraz zatrudniającego stanowi podstawę zawarcia porozumienia pomiędzy dyrektorem zakładu karnego a zatrudniającym w sprawie zatrudnienia w ramach umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pracę nakładczą.

Obowiązki pracodawcy zatrudniającego osobę skazaną

Podmiot zatrudniający skazanego jest obowiązany:

  • dostarczyć do zakładu karnego obowiązujące u niego przepisy dotyczące zatrudnienia, zwłaszcza w zakresie czasu pracy i wynagrodzenia, oraz informować o dokonywanych w nich zmianach; co w praktyce może odbyć się poprzez dostarczenie kopii umowy o pracę oraz informacji o warunkach zatrudnienia jeśli pracodawca zatrudnia skazanego na podstawie umowy o pracę, lub adekwatnych przepisów regulaminu pracy, jeśli pracodawca jest obowiązany do tworzenia regulaminu pracy w zakładzie pracy, 
  • niezwłocznie po zatrudnieniu przesłać do zakładu karnego potwierdzenie zatrudnienia skazanego, zawierające imię i nazwisko, imię ojca, stanowisko oraz przyznaną stawkę wynagrodzenia; przepisy nie określają w jaki sposób należy poinformować zakład karny, w związku z czym przyjmuje się, że każda forma skutecznego przekazania tych informacji będzie prawidłowa,
  • informować zakład karny o przypadkach negatywnego zachowania skazanego, jeśli takowe będą miały miejsce.

W sytuacji gdy pracodawca zatrudnia skazanego na podstawie umowy o pracę, należy poinstruować go o sposobie wykonywania pracy na stanowisku określonym w umowie, przeszkolić w zakresie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych oraz obsługi maszyn i urządzeń, a także zapoznać z podstawowymi warunkami, zasadami i normami pracy oraz zasadami wynagradzania za pracę.

Czym jest podwyżka inflacyjna? Czy pracodawca musi zgodzić się podwyżkę inflacyjną? Przeczytaj!

Ustalenie wysokości wynagrodzenia skazanego

Wysokość wynagrodzenia skazanego ustalana jest w umowie z dyrektorem zakładu karnego. Podobnie, jak w przypadku każdego innego pracownika, wysokość wynagrodzenia za pracę w pełnym wymiarze, nie może być niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. 

  • Wynagrodzenie za pracę skazanego, zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, pracodawca przekazuje wraz z listą płac do zakładu karnego, w którym skazany przebywa, w terminie do 10. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.
  • Wynagrodzenie za pracę skazanego, zatrudnionego na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pracę nakładczą zatrudniający przekazuje do zakładu karnego, w którym skazany przebywa, w terminie określonym w porozumieniu, z dyrektorem zakładu pracy.
  • Wynagrodzenie za pracę skazanego, zatrudnionego na podstawie skierowania do pracy w oparciu o umowę o zatrudnienie skazanych, zatrudniający przekazuje wraz z listą płac do zakładu karnego, w którym przebywa skazany, w terminie określonym w umowie, nie później jednak niż do 10. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

Ujęcie składowe i podatkowe wynagrodzenia uzyskanego przez osobę skazaną

Skazany, świadcząc pracę w ramach stosunku pracy, podlega składkom ZUS na takich samych zasadach, jak każdy inny pracownik. Zgłoszenia dokonuje się ze zwykłym kodem wskazującym na zatrudnienie pracownika. Jednocześnie po stronie pracodawcy rodzi się obowiązek zgłoszenia go do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego oraz opłacenia składek na FP i FGŚP. 

W sprawach nieuregulowanych w Kodeksie karnym wykonawczym stosuje się przepisy ustawy Kodeks pracy. Zatrudniając skazanych pracodawca nie może zapominać o prowadzeniu akt osobowych oraz wywiązywania się z obowiązków płynących z innych przepisów prawa pracy.

Na gruncie podatkowym przychody skazanego należy zaliczyć do odpowiedniego źródła zależnego od rodzaju zawartej umowy – w przypadku zawarcia umowy o pracę będzie to więc przychód ze stosunku pracy. Konieczne będzie zatem wystawienie informacji PIT-11.

Autor publikacji:
Monika Smulewicz HR na Szpilkach

Założycielka HR na Szpilkach i Eduwersum

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 12.03.2024
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego

  • Start: 12.03.2024
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego

  • Start: 12.03.2024
  • 5 miesięcy / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 14.05.2024
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego

  • Start: 14.05.2024
  • 5 miesięcy / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego

  • Start: 14.05.2024
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Kalkulacji Wynagrodzeńdla wymagających

  • Start: 6.11.2024
  • 3 miesiące
4000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Master Certyfikowany kurs kierownika działu kadr i płac

  • Start: 12.06.2024
  • 6 miesięcy
8000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Inspektora Ochrony Danych

  • Start: 26.09.2024
  • 4 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Prawa Pracy dla wymagających

  • Start: 12.06.2024
  • 3 miesiące
3500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Zatrudniania Cudzoziemców

  • Start: 8.04.2024
  • 3 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia HRCertyfikowany kurs specjalisty ds. zarządzania zasobami ludzkimi

  • Start: 5.06.2024
  • 6 miesięcy
4200 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź
Newsletter

Zostawienie adresu email jest równoznaczne ze zgodą na otrzymywanie ode mnie wiadomości i z akceptacją naszej Polityki Prywatności.

Polityka prywatności
Dziękujemy!

Nasze ostatnie wpisy na blogu

Urlop okolicznościowy na śluby zakonne?

Do jakich okoliczności odnosi się słowo "ślub" użyte w rozporządzeniu w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień? Czy śluby zakonne można traktować jako ślub w kontekście urlopu okolicznościowego?

Zobacz kursy, szkolenia i programy rozwoju zawodowego organizowane przez Eduwersum

Eduwersum Collegium Rozwoju HR (dawniej: Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego i Zarządzania Zasobami Ludzkimi) - lider na rynku nowoczesnych szkoleń online z dziedziny tzw. twardego i miękkiego HR

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 12.03.2024
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego

  • Start: 12.03.2024
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego

  • Start: 12.03.2024
  • 5 miesięcy / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Płacowego

  • Start: 14.05.2024
  • 4 miesiące / pakiet kursów
2500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowego

  • Start: 14.05.2024
  • 5 miesięcy / pakiet kursów
2750 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego

  • Start: 14.05.2024
  • 9 miesięcy / pakiet kursów
3997 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Kalkulacji Wynagrodzeńdla wymagających

  • Start: 6.11.2024
  • 3 miesiące
4000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Master Certyfikowany kurs kierownika działu kadr i płac

  • Start: 12.06.2024
  • 6 miesięcy
8000 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Inspektora Ochrony Danych

  • Start: 26.09.2024
  • 4 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Prawa Pracy dla wymagających

  • Start: 12.06.2024
  • 3 miesiące
3500 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia Zatrudniania Cudzoziemców

  • Start: 8.04.2024
  • 3 miesiące
4305 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

Akademia HRCertyfikowany kurs specjalisty ds. zarządzania zasobami ludzkimi

  • Start: 5.06.2024
  • 6 miesięcy
4200 PLN

Możliwość płatności w transzach

Sprawdź

To nowoczesny projekt edukacyjny, oferujący specjalistyczną wiedzę i doświadczenie z obszaru prawa pracy, kalkulacji wynagrodzeń oraz zarządzania procesami kadrowo-płacowymi i HR w dynamicznie rozwijających się przedsiębiorstwach.

  • Certyfikowane szkolenia online i stacjonarne
  • Programy rozwoju zawodowego dla początkujących, specjalistów i menedżerów
  • Zaświadczenia MEiN (Eduwersum jest placówką oświatową)
  • Wysokie standardy potwierdzone ISO 9001

Metoda kształcenia oparta jest o praktykę i własne doświadczenie Uczestników. Wierzymy, że tylko uczenie się przez doświadczenie daje gwarancję zdobycia wiedzy.