Wolne za 25 grudnia – należy się czy nie?

I tu Cię zaskoczę. Otóż nikomu nic nie oddajemy za żadne święto przypadające w sobotę!

Więc o co chodzi? Już wyjaśniam.

Święto w sobotę nie dodaje dnia wolnego do wymiaru urlopu, a obniża wymiar pracy w danym miesiącu.

Ustalając wymiar czasu pracy mnożymy przez 40 liczbę pełnych tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, następnie dodajemy iloczyn 8 godzin i liczby dni wystających poza pełne tygodnie a przypadających od poniedziałku do piątku, a następnie obniżamy wymiar czasu pracy o iloczyn 8 godzin i każde święto przypadające w dniu innym niż niedziela.

I tak w grudniu 2021 r.:

Zakładamy, że dniem wolnym z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy jest sobota.

W przedstawionym miesięcznym okresie rozliczeniowy występują:

• cztery pełne tygodnie (od 01.12 do 28.12),
• 3 dni wystające poza pełne tygodnie, a przypadające od poniedziałku do piątku (29.12, 30.12, 31.12),
• w okresie rozliczeniowym występuje jedno święto przypadające w dniu innym niż niedziela (25.12).

Obliczenie obowiązującego w grudniu wymiaru czasu pracy kształtuje się następująco:

 4 tygodnie * 40 + 3*8 – 1 dzień * 8 =  176 godziny

W ten sposób ustalamy czas przypadających do przepracowania przez pracownika, na który ustalamy rozkład czasu pracy dla obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy.

Obowiązkiem pracodawcy jest planowanie pracy na obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy, tak więc w grudniu 2021 r. pracodawca ma do dyspozycji 176 godzin pracy, które może rozdysponować w okresie rozliczeniowym zgodnie z obowiązującymi zasadami planowania czasu pracy.

Jeśli więc stały rozkład czasu pracy pracownika przewiduje pracę od poniedziałku do piątku wówczas pracownik pracujący według takiego rozkładu czasu pracy “zyskuje” dodatkowy dzień wolny od pracy w swoim stały rozkładzie czasu pracy. Dlatego też utarło się powszechnie, że za święto przypadające w sobotę oddajemy dzień wolny od pracy, chociaż tak naprawdę nikomu nic nie oddajemy de facto.

Będzie to dzień wolny wynikający z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy (por. art. 129 § 1 Kp).

Art. 130 par. 2 Kodeksu Pracy mówi:

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.

Nie jest istotne, czy “wolne” zostanie przyznane przed świętem, czy po święcie. Ważne, aby było to w obowiązującym okresie rozliczeniowym. W przeciwnym przypadku powstają nadgodziny, za co należy się dodatkowe wynagrodzenie.

Zwolnienie lekarskie w dniu 25 grudnia

W przypadku gdy pracownik był chory w święto przypadające w sobotę i wróci do pracy w miesiącu, w którym przypada to święto, to nadal będzie należał mu się dodatkowy dzień wolny.

Jednak jeżeli choroba przypadnie na dzień wyznaczony jako rekompensata za dzień świąteczny, a pracownik akurat zachoruje, to nie przysługuje mu już możliwość wykorzystania tego wolnego w innym okresie.

Wymiar czasu pracy pracownika ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Jeśli więc pracownikowi zaplanowano dzień wolny “w zamian” za święto w dniu, w którym był nieobecny z powodu usprawiedliwionej nieobecności w pracy, żadna dodatkowa rekompensata nie przysługuje z tego tytułu.

Tak samo wygląda sytuacja z urlopem wypoczynkowym. Jeśli wypadnie on w dniu wolnym wyznaczonym przez pracodawcę w zamian za 25 grudnia, to w tym dniu nie będzie korzystał z urlopu, a z dnia wolnego za 25 grudnia. Czyli jeden dzień zostanie mu do wykorzystania w innym czasie.

Biorąc pod uwagę fakt, że 24 grudnia nie jest dniem wolnym, zapewne część pracodawców zdecyduje, że to właśnie tego dnia udzieli swoim pracownikom dodatkowego dnia wolnego za 25 grudnia. Dzięki temu w tym roku wyjątkowo dla wielu będzie Wigilia wolna od pracy.

Podobną sytuację będziemy mieli tydzień później tj. 1 stycznia 2022 r. Należy jednak pamiętać, że odbiór dnia wolnego za święto przypadające w sobotę powinno się odebrać w tym samym okresie rozliczeniowym czyli nie wcześniej niż 1 stycznia.