HR-owe Koło Ratunkowe: Umowa zlecenie z własnym pracownikiem

Pani Moniko, pracownik etatowy z działu sprzedaży naszej firmy ma podpisaną z własnym pracodawcą umowę zlecenie na usługi marketingowe – nagrywa Instagram stories z prezentacjami produktów lub pisze posty do mediów społecznościowych. Pracownik ten zachorował, mamy zwolnienie lekarskie i tutaj pojawia się problem – czy powinnam wypłacić zasiłek oddzielnie dla każdej umowy? Czy w takim przypadku ustalę jedną podstawę czy dwie, z każdej z umów osobno? Proszę o pomoc!

Czy można zawrzeć umowę zlecenie z własnym pracownikiem?

Zawarcie umowy cywilnoprawnej (czy to umowy zlecenie czy też umowy o dzieło) z własnym pracownikiem jest możliwe, przy spełnieniu kluczowych warunków:

• umowa cywilnoprawna nie może mieć cech charakterystycznych dla stosunku pracy, rozumianych jako wykonywanie pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę;
• umowa cywilnoprawna musi dotyczyć prac rodzajowo innych niż te, które są wykonywane przez pracownika w ramach stosunku pracy.

Musisz wiedzieć, że umowa zlecenie nazywana jest umową starannego działania, co oznacza, że zleceniobiorca dąży do zrealizowania zadań przy zachowaniu należytej staranności. Nie występuje też tutaj podporządkowanie się poleceniom zleceniodawcy.

Wszystko, co musisz o niej wiedzieć o umowie zlecenie – Sprawdź, czy powinieneś zaktualizować wiedzę!

Składki ZUS od umowy zlecenie zawartej z własnym pracownikiem

Na potrzeby ubezpieczeniowe umowa zlecenie (czy też umowa o dzieło) z własnym pracownikiem jest traktowana jako przychód ze stosunku pracy, a pracownik jest wciąż pracownikiem, nie zleceniobiorcą.

Pracownik, który wykonuje pracę na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej z własnym pracodawcą z tytułu tej umowy podlega ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak w przypadku umowy o pracę, tj. obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu oraz obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych

Jak wykazać umowę zlecenie z własnym pracownikiem na raportach RCA?

Zwróć uwagę, że w praktyce nie zgłaszamy umowy zlecenie zawartej z własnym pracownikiem do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.

Przychód uzyskany z tytułu umowy zlecenie czy też umowy o dzieło zawartej z własnym pracownikiem wykazujemy w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia: 01 10 XX, składanym za pracownika wraz z przychodem ze stosunku pracy.

• w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, wykażesz łączny przychód z umowy o pracę i umowy zlecenia po pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne po stronie pracownika;
• składkę na ubezpieczenie zdrowotne potrącaną z wynagrodzenia, obliczysz odrębnie – z umowy o pracę i umowy zlecenia, a następnie po ich zsumowaniu wykażesz w jednym bloku raportu ZUS RCA.

Jak obliczyć wynagrodzenie od 1 lipca 2022 r.? Zobacz przykłady!

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego

W kontekście podstawy zasiłku chorobowego skutek zawarcia umowy zlecenie z własnym pracownikiem jest taki, że pracodawca nie wylicza zasiłku chorobowego odrębnie dla umowy zlecenie. Przychód uzyskany z umowy zlecenia wraz z przychodem ze stosunku pracy przyjmowany jest do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego jako jeden ze składników wynagrodzenia, w kwocie faktycznie wypłaconej. Równocześnie, wlicza się go w miesiącu, w którym został osiągnięty (inaczej mówiąc, w miesiącu, w którym przychód z umowy zlecenie został postawiony do dyspozycji pracownika).

Należy również odnieść się do postanowień art. 42 ust. 2 ustawy zasiłkowej, zgodnie z którym, wynagrodzenie z umowy zlecenie przyjmuje się do podstawy wymiaru zasiłku tylko w okresie trwania tej umowy.

Wynagrodzenie z tego tytułu należy uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełniania. Do tego wynagrodzenia nie należy stosować zasady przedstawionej w pkt. 292. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego uwzględnia się wynagrodzenie z tytułu kolejnych umów trwających bez przerwy albo gdy przerwa między umowami przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, albo gdy umowy zawierane są na nakładające się okresy. Jeżeli okresy poszczególnych umów przypadają w całości w okresie, na który została wcześniej zawarta umowa zlecenia lub inna umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia albo umowa o dzieło, to wynagrodzenie z tytułu każdej umowy uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego tylko wówczas, gdy zasiłek przysługuje w okresie, na który została zawarta ta umowa.

Komentarz ZUS do ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Zobaczmy to na poniższych przykładach:

	Miesiąc 1	Miesiąc 2	Miesiąc 3
Dni robocze	22	21	19
Dni przepracowane	22	17	19
Wynagrodzenie za pracę (bez uzupełniania), należne za dany miesiąc	4000	3466,67	4000
Wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenie; w kwocie faktycznie wypłaconej w danym miesiącu	0	550	550
Podstawa wymiaru zasiłku	4000	4550	4550
Podstawa zasiłku pomniejszona o odprowadzone składki ZUS, zarówno z tytuł umowy o pracę, jak i umowy zlecenie	3451,60	3926,20	3926,20