HR Detektywi #128 Zmiany w czasie pracy urzędów ważne dla wszystkich pracowników, niuanse współczynnika do wyliczania ekwiwalentu za urlop, zlecenia jednak bez pełnych składek ZUS, większe uprawnienia PIP

News 1: Zmiany w czasie pracy urzędów zniwelują problem zwalniania się z pracy na załatwienie spraw urzędowych

Każdy z nas musiał kiedyś załatwić coś w urzędzie. I zazwyczaj musiał w tym celu zwolnić się z pracy, czyli albo skorzystać z wyjścia prywatnego, za które, jeśli nie zostanie odpracowane, nie ma prawa do wynagrodzenia, albo brać urlop wypoczynkowy, który w tym przypadku wypoczynkiem nie był. Bo urzędy tak jak większość z nas pracują od 8 do 16, wyjątkowo raz w tygodniu do 18. Wtedy jednak, do załatwienia sprawy w godzinach popołudniowych chętnych zazwyczaj jest wielu i wcale nie jest powiedziane, że sprawę uda się załatwić.  

Elastyczne godziny pracy w urzędach. W jakich godzinach pracować będą urzędnicy?

Rząd planuje wprowadzenie zmian w funkcjonowaniu urzędów administracji publicznej, tak aby ułatwić życie pracującym interesantom. Podstawowa zmiana ma dotyczyć czasu pracy urzędów. Reforma zakłada wprowadzenie elastycznych godzin pracy. Zgodnie z nowymi założeniami urzędy miałyby możliwość rozpoczynania pracy w godzinach 7:00 – 10:00 przy zachowaniu ośmiogodzinnego dnia pracy. Jednocześnie na wszystkie placówki zostałby nałożony obowiązek pracy do godziny 18:00 przynajmniej raz w tygodniu.  

W ocenie rządzących takie zmiany w organizacji pracy mają się przyczynić z jednej strony do znacznego zmniejszenia kolejek, z drugiej, dzięki rozładowaniu spiętrzeń występujących w określonych porach, do poprawienia komfortu zarówno urzędników, jak i interesantów. Zwiększenie elastyczności w planowaniu pracy połączone z dalszym rozwojem usług cyfrowych, ma się także przełożyć na zwiększenie efektywności i jakości pracy urzędników.  

Jak zwolnić się z pracy, aby załatwić sprawę w urzędzie?

Eksperci zwracają też uwagę na inne zalety proponowanych rozwiązań. Osoby pracujące, chcące czy muszące załatwić swoją sprawę w urzędzie, nie będą już musiały zwalniać się w tym celu z pracy, co z kolei może wpłynąć na lepsze wykorzystanie czasu pracy w firmach. Nie bez znaczenia jest także zmniejszenie frustracji pracowników, którzy będą mogli zachować swój urlop, który jest przecież limitowany, na wypoczynek, zamiast wykorzystywać go na bieganie po urzędach. To również budowanie dostępnej i przyjaznej obywatelowi administracji publicznej. 

Kolejną korzyścią płynącą z uelastycznienia czasu pracy w urzędach ma być także zwiększenie ich atrakcyjności, jako miejsc pracy i dzięki temu odmłodzenie i odświeżenie kadr.  

Trzeba przyznać, że pomysł jest bardzo dobry, ale… diabeł tkwi w szczegółach. Na pewno dobre wdrożenie zmian, tak, aby przyniosły spodziewane efekty, będzie wymagało dobrego przygotowania, po stronie urzędów właściwego zorganizowania i zaplanowania czasu pracy ich pracowników, co pozwoli na efektywne prowadzenie obsługi w zmienionych godzinach urzędowania. Nie bez znaczenia jest także dotarcie z informacją o zmianach do zainteresowanych obywateli.   

Źródło: warszawawpigulce.pl 

News 2: Od 1 lutego nowy wskaźnik do wyliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy

Tak to już. Od 1 lutego weszły w życie zmiany w ustawie o dniach wolnych od pracy, zgodnie z którymi Wigilia Bożego Narodzenia staje się dniem wolnym od pracy. A to powoduje, że ulega zmianie jeden z istotnych dla „płacowców” wskaźników. O czym mowa? Oczywiście o współczynniku niezbędnym przy wyliczaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. 

Kiedy pracodawca ma obowiązek wypłaty pracownikowi ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy?

Pracodawca ma obowiązek wypłacić taki ekwiwalent, kiedy dochodzi do rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę, a pracownik na dzień jej zakończenia nie wykorzystał całego należnego mu urlopu wypoczynkowego. Przeczytasz o tym więcej w tym wpisie > Jest jednak wyjątek od tej reguły.

Wypłata ekwiwalentu nie będzie konieczna, jeżeli bezpośrednio po zakończeniu jednej umowy, pracodawca zawrze z tym samym pracownikiem kolejną umowę i jednocześnie obaj/oboje uzgodnią, że urlop przysługujący, a niewykorzystany w poprzednim okresie zatrudnienia będzie wykorzystany podczas trwania tej nowej umowy. Porozumienie potwierdzające takie ustalenia powinno się znaleźć w części C akt osobowych pracownika. 

W jakiej części akt osobowych przechowywać porozumienie o przeniesieniu urlopu?

Warto o nie zadbać, aby uniknąć potem roszczenia ze strony pracownika o wypłatę ekwiwalentu. Nie można tu bowiem zakładać automatyzmu w przenoszeniu urlopu. Może się okazać, że pracownik był zainteresowany wypłatą ekwiwalentu i wcale nie chciał przenosić urlopu na nową umowę.  

Nie jest natomiast dozwolona wypłata ekwiwalentu w trakcie trwania umowy, nawet jeśli pracownikowi zebrało się go bardzo dużo i trudno będzie ten stan szybko zmienić. Nie będzie tu też usprawiedliwieniem zbliżający się termin przedawnienia się prawa do urlopu, ponieważ pracodawca ma obowiązek go udzielić w roku, za który on przysługuje, a w przypadku powstania zaległości ustawodawca obliguje do wykorzystania urlopu do końca trzeciego kwartału, tj. do 30 września następnego roku. Przypomnijmy, że termin przedawnienia roszczeń pracowniczych to trzy lata od dnia, kiedy dane uprawnienie stało się wymagalne.  

Jak wyliczyć wynagrodzenie przysługujące pracownikowi za niewykorzystany urlop wypoczynkowy?

Wróćmy jednak do wypłaty ekwiwalentu. Aby ustalić wartość przypadającą do wypłaty za jedną godzinę niewykorzystanego urlopu trzeba wykonać trzy kroki: 

1. ustalić podstawę ekwiwalentu, czyli w dużym uproszczeniu wartość średniego miesięcznego wynagrodzenia pracownika, 
2. podzielić podstawę przez współczynnik obowiązujący na moment nabycia prawa do ekwiwalentu – czyli ustalić wartość średniej „dniówki” pracownika, a następnie  
3. tak otrzymaną kwotę podzielić przez dobową normę czasu pracy obowiązującą pracownika – zazwyczaj jest to 8 godzin. 

Czym jest współczynnik do wyliczenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i ile wynosi?

Jest to wartość odpowiadająca średniej liczbie dni roboczych w miesiącu w danym roku kalendarzowym.  Wartość ta ulega corocznym zmianom, ze względu na różny rozkład dni wolnych od pracy, a przede wszystkim świąt, w poszczególnych latach kalendarzowych. Oblicza się go według następującego wzoru: 

[Liczba dni kalendarzowych w roku – (liczba niedziel + liczba dni świątecznych + liczba dni wolnych wynikających z pięciodniowej normy tygodniowej)] : 12  

Tak obliczony współczynnik obowiązuje przez cały rok kalendarzowy. I tu dochodzimy do sedna sprawy: w tym roku, ze względu na zmianę liczby dni świątecznych w trakcie roku współczynnik także ulegnie zmianie. Dla ekwiwalentów należnych w styczniu wyniesie 20,83, natomiast dla tych, do których prawo powstanie po 31 stycznia  – 20,75.   

Obowiązujący współczynnik stosuje się do całości ekwiwalentu, nawet jeżeli jest w nim także urlop zaległy z poprzednich lat.  

News 3: Jednak bez pełnego ZUS od wszystkich umów zlecenia, ale za to z większymi uprawnieniami dla PIP

W ubiegłym tygodniu rząd podjął uchwałę dotyczącą zmiany w Krajowym Planie Odbudowy, a konkretnie rezygnacji z obowiązkowego pełnego oskładkowania umów cywilno-prawnych. Takie zobowiązanie jako jeden z tzw. kamieni milowych podjął jeszcze poprzedni rząd negocjując KPO.  

Rząd rezygnuje z obowiązkowego, pełnego oskładkowania umów zleceń

Rządzący oceniają, że w większości przypadków osób zatrudnionych w ramach umów cywilno-prawnych zachodzi tzw. zbieg tytułów do ubezpieczeń, a zatem osoby te podlegają jednocześnie obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z innego tytułu. Najczęściej jest to zbieg umowy zlecenia z umową o pracę. Jednocześnie istotnie spadł odsetek osób pracujących w ramach umów czasowych w tym cywilno-prawnych.  

Kiedy powstaje obowiązek odprowadzania składek ZUS od umów cywilno-prawnych?

Przypomnijmy: umowa zlecenia stanowi co do zasady obowiązkowy tytuł do podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Jeśli zatem zleceniobiorca nie jest nigdzie więcej zatrudniony ani nie wykonuje działalności gospodarczej, opłaca składki ze zlecenia obowiązkowo. Może ich nie płacić, jeżeli ma równocześnie inny tytuł lub tytuły do ubezpieczeń (np. umowa o pracę lub inna umowa zlecenia), z których osiąga miesięcznie łączną podstawę składek w wysokości odpowiadającej co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia przysługującego pracownikom (obecnie 4666 zł brutto). Do czasu osiągnięcia tej wartości zleceniobiorca musi podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom z każdego kolejnego tytułu (umowy). 

Państwowa Inspekcja Pracy zmieni umowę zlecenie w umowę o pracę w drodze decyzji

Ale coś za coś. W zamian za rezygnację z pełnego oskładkowania zleceń rząd proponuje wzmocnienie inspekcji pracy, poprzez nadanie jej uprawnień do zmian umów zlecenia w umowy o pracę w drodze decyzji (nakazu). Oczywiście tam, gdzie będą spełnione przesłanki wynikające z definicji stosunku pracy zawartej w kodeksie pracy. Do tej propozycji krytycznie odnoszą się jednak pracodawcy. Obawiają się uznaniowości i nadmiernej pochopności w podejmowaniu takich decyzji. W ich ocenie o tym jaką faktycznie umowę zawarły strony powinien decydować sąd, choć nie kwestionują konieczności zwiększenia kompetencji inspekcji. W tym wpisie sprawdzisz kiedy umowa zlecenie ma znamiona umowy o pracę >  

Samą rezygnację z oskładkowania umów zlecenia pracodawcy oceniają pozytywnie. Obłożenie takich umów obowiązkowymi składkami stanowiłoby ich zdaniem duży cios dla rynku pracy, wciąż borykającego się  ze skutkami spowolnienia gospodarczego i rosnącymi innymi kosztami np. związanymi z cenami nośników energii czy dużymi w ostatnim czasie wzrostami płacy minimalnej. Jest też inna, pozytywnie oceniana propozycja, tj. uwzględnienie okresów wykonywania pracy na podstawie umów cywilno-prawnych i pozarolniczej działalności gospodarczej przy ustalaniu stażu pracy, od którego uzależnione są niektóre uprawnienia pracownicze, np. wymiar urlopu wypoczynkowego czy dostęp do stanowisk.  

Źródło: Prawo.pl